Το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή έχει προχώρήσει στον προγραμματισμό των εκθέσεων του Ιδρύματος για τα επόμενα χρόνια στα Μουσεία της Αθήνας και της Άνδρου. Η διαδικασία δανεισμού και η προετοιμασία εκθέσεων υψηλού επιπέδου, με διεθνή απήχηση είναι μια χρονοβόρα διαδιακσία που απαιτεί προγραμματισμό και συστηματική δουλειά ώστε ο προγραμματισμός να τηρηθεί στην ολότητά του.

Για την περίοδο Φθινόπωρο 2022  – Φθινόπωρο 2024 το Ίδρυμα θα οργανώσει τις παρακάτω εκθέσεις:

ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2022 –ΑΘΗΝΑ

Ο Φώτης Κόντογλου και η επιρροή του στους νεότερους

Η επικείμενη έκθεση με τίτλο «Ο Φώτης Κόντογλου και η επιρροή του στους νεότερους» είναι ένα επετειακό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από την Εθνική συμφορά του ξεριζωμού του Ελληνισμού της Ιωνίας από τις μακραίωνες εστίες της. Είναι όμως και η επέτειος των τριών χρόνων από την έναρξη λειτουργίας του χώρου όπου δραστηριοποιούμαστε.

Φώτης Κόντογλου (1895-1965), «Ο Λαοκόων», 1938. Λάδι σε ξύλο, 80 × 100 εκ. Δημοτική Πινακοθήκη Αθηνών

Γι’ αυτή τη διπλή επέτειο, την αποφράδα επέτειο της εθνικής τραγωδίας και ευφρόσυνη επέτειο της έναρξης της λειτουργίας του Μουσείου του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή στην Αθήνα, ετοιμάζουμε ένα διπολικό αφιέρωμα. Δυο εκθέσεις δηλαδή σε μια συνοπτική παρουσία στο πνεύμα του υπότιτλου «Από το σήμερα στο χθες με προοπτική το αύριο».

Στο πρώτο σκέλος ζητούμενο είναι η ανάδειξη της πολιτιστικής και πνευματικής προσφοράς του Φώτη Κόντογλου στο πεδίο των εικαστικών τεχνών και τα Γράμματα κατά τον 20^ο αιώνα. Στο δεύτερο σκέλος ζητούμενο είναι η ανάδειξη των επιρροών που δέχθηκαν οι νεότεροι. Με αρχή τους πρωτόκλητους εκ των μαθητών του που είναι οι διαπρέψαντες στη συνέχεια Νίκος Εγγονόπουλος και Γιάννης Τσαρούχης αλλά και άλλοι διακριθέντες όπως ο Μόραλης, ο Λουκόπουλος, ο Βουρλούμης, ο Κοψίδης, ο Καρούσος, ο Παπαδέλης, ο Χοχλιδάκης και ο Ξυνόπουλος.

36 εν ζωή ή πρόσφατα θανόντες αξιόλογοι καλλιτέχνες θα αντιπαραταθούν εικονογραφικά με έργα του επιφανούς Δασκάλου. 135 έργα τα οποία προέρχονται από 52 φορείς και ιδιώτες συνθέτουν το αφιέρωμα για την ευόδωση του οποίου συνεργάστηκαν ο καθηγητής Δημήτρης Παυλόπουλος και οι ερευνητές διδάκτορες ιστορικοί Σπύρος Μοσχονάς και Γιώργος Μυλωνάς. Συμβουλευτικό ρόλο για τον εντοπισμό έργων προς δανεισμό είχε ο Χρήστος Μαργαρίτης. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη σκηνογραφική μαεστρία των Ανδρέα Γεωργιάδη και Βιβής Γερολυμάτου, αλλά και όλων όσοι εργάστηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στην ολοκλήρωση του απαιτητικού αυτού εγχειρήματος.

ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2023 –ΑΘΗΝΑ

Ο Νεορεαλισμός ως πρωτοποριακό κίνημα

Ένα από τα σημαντικότερα γαλλικά πρωτοποριακάκινήματα, το οποίο παρά το εφήμερο του βίου του (1960-1963) δεν έχασε από την σπουδαιότητα του διαβήματός του, παρά την ετερογένεια της ομάδας και την έλλειψη νεορεαλιστικής συνοχής τους, καταχωρήθηκε ως σημαντικό κεφάλαιο στην παγκόσμια νεότερη ιστορία της τέχνης.

NikideSaintPhalle (1930-2002), «Τοπαγκάκι», 1989. Ζωγραφισμένος πολυεστέρας με εφημερίδα μωσαϊκό γραμμένο στα ελληνικά από τη Μαρίνα Καρέλλα,160 × 139,7 × 109,2 εκ.
Ιδιωτική συλλογή

Η υπό μελέτη έκθεση θα περιλαμβάνει έργα καλλιτεχνών που είτε κατά τη συγκρότηση είτε λίγο αργότερα υπέγραψαν το Μανιφέστο του Νεορεαλισμού το 1960. Αυτό που τους ενώνει είναι μια νεοφανής αντιληπτική προσέγγιση του ρεαλισμού, η οποία βρίσκεται σε μια κοινωνιολογική θεώρηση του πραγματικού. Το νεορεαλιστικό αφιέρωμα συγκροτούν οι μονοχρωμίες του YvesKlein, οι φθαρμένες αφίσες του RaymondHains και του JacquesVilleglé, τα εν κινήσει γλυπτά του JeanTinguely, οι συμπιέσεις του Armanκαι του César, οι πλαστικές συναρμογές τωνMartial Raysse και Christo. Οι πολύχρωμες αισθησιακές συνθέσεις της NikideSaintPhalle, οι νεορεαλιστικές προτάσεις του Gérard Deschamps, του François Dufrêne, του Mimmo Rotella είναι προτάσεις που αναδεικνύουν τον αστικό χώρο με μέσα που προσφέρει η τεχνολογία.

 ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2023 – ΑΝΔΡΟΣ

Χρόνης Μπότσογλου

Ο προσφάτως θανών οραματιστής ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης και δάσκαλος έφυγε αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στον χώρο της μεταφυσικής υπαρξιακής Τζιακομετικής διάστασης της ζωγραφικής.Η προτεινόμενη αναδρομική έκθεση για το καλοκαίρι του 2023 στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο θέλουμε να αποτελέσει τον οφειλόμενο φόρο μνήμης και ευχαριστιών για τα όσα μας κληροδότησε, ανοίγοντας νέους δρόμους στην ιστορία της νεότερης ελληνικής, και όχι μόνο, τέχνης.

Χρόνης Μπότσογλου (1941-2022), «Γυμνό», 1986. Μπρούντζος με πράσινη πατίνα, 50 × 103 × 50 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη &Ελίζας Γουλανδρή

 ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2023 –ΑΘΗΝΑ

Έργα σε χαρτί από τη Συλλογή του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή

Έκθεση με έργασε χαρτί της Συλλογής του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή, πολλά από τα οποία ανήκουν σε λευκώματα που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο σύνολό τους στο ελληνικό κοινό. Στην έκθεση θα περιλαμβάνονται έργα των HenrideToulouse–Lautrec, AristideMaillol, GeorgesBraque, FernandLéger, JoanMiró, HenriMatisse και PabloPicasso.

HenrideToulouse-Lautrec (1864-1901), «Η επιβάτιδα της καμπίνας 54», 1896.
Έγχρωμη λιθογραφία σε χαρτί Vélin ανώτερης ποιότητας, 52,6 × 36 εκ.
Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη &Ελίζας Γουλανδρή

 ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2024 –ΑΘΗΝΑ

Ο νέο-ιμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου

Όπως ο όρος δηλώνει, πρόκειται για επιγέννημα του μεγάλου ρεύματος του Ιμπρεσιονισμού. Δεν προκύπτει ως διασπαστική ενέργεια ρήξης αλλά ως εγχείρημα περαιτέρω ενίσχυσης του χρωματικού λυρισμού, ο οποίος αρχίζει να συνδιαλέγεται με τις προτάσεις των Φωβ. Ζητούμενο είναι να προσδώσει επιπλέον πληρότητα στον ιμπρεσιονισμό, του οποίου αποτελεί απότοκο γέννημα. Η έκθεση περιορίζεται στο γεωγραφικό πλαίσιο της Μεσογείου, εξ ου και η μη αναφορά στο όνομα του GeorgesSeurat ο οποίος δεν ήρθε σε επαφή με την Μεσόγειο.

Henri-EdmondCross (1856-1910), «Η φάρμα (βράδυ)», 1893. Λάδι σε καμβά, 65 × 92 εκ. Ιδιωτική συλλογή

Ο Paul Signacαντιθέτως (παθιασμένος συλλέκτης ο ίδιος) υπήρξε από τους πρωτοπόρους του κινήματος. Στη σημαντική αυτή θεματική έκθεση, με έργα που προέρχονται από Μουσεία της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Μ. Βρετανίας, του Λουξεμβούργου και του Μονακό, περιλαμβάνονται ονόματα διάσημων μετα-ιμπρεσιονιστών όπως Paul Signac, Maximilien Luce,Théo Van Rysselberghe, Henri Matisse, Charles CamoinκαιHenri Manguin.

ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2024 –ΑΘΗΝΑ

Νάκης Παναγιωτίδης

Καλλιτέχνης με μακρά διαδρομή και εργοτεχνική πρωτοτυπία, ανήκει στην ομάδα των διακεκριμένων καλλιτεχνών της Ελληνικής Διασποράς. Εγκατεστημένος στη Βέρνη, φίλος του Γιάννη Κουνέλλη, δραστηριοποιείται στο ρεύμα της ArtePovera, της φτωχής, δηλαδή, τέχνης. Σε αντίθεση με τον καταναλωτικό ευζωϊσμό της pop, πρωτοπορεί με την φιλόδοξη στόχευση αξιοποίησης και ενσωμάτωσης στις συνθέσεις του υλικών τα οποία ο χρόνος θέλει να αφήνει στο περιθώριο.

Νάκης Παναγιωτίδης (1947- ), «Χωρίς τίτλο», 1989-1990. Μεικτή τεχνική σε καμβά, 78,5 × 115 εκ. Συλλογή Ιδρύματος Βασίλη &Ελίζας Γουλανδρή