Μετά την επιτυχημένη της πρεμιέρα στο Θέατρο Φρύνιχος των Δελφών (27 Ιουλίου), η παράσταση Οιδίπους επί Κολωνώ του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα, μάγεψε για δύο συνεχόμενα βράδια το κοινό του θεάτρου της Αρχαίας Επιδαύρου (4 και 5 Αυγούστου). Η ασυναγώνιστη αισθητική και η άριστη ακουστική του αρχαίου θεάτρου, καθώς και η έναστρη νύχτα από κοινού και με μια ευχάριστη καλοκαιρινή αύρα ανέδειξαν έτι περαιτέρω τις ερμηνείες των ηθοποιών. Για τους θεατές, η όλη εμπειρία απέκτησε μια σχεδόν τελετουργική, θρησκευτική διάσταση.

Ο Δημήτρης Καταλειφός, ένας από τους σημαντικότερους ηθοποιούς του σύγχρονου νεοελληνικού θεάτρου, ηγείται ενός εκλεκτού θιάσου ηθοποιών που καλούνται να δώσουν σάρκα και οστά στο θεόπνευστο λόγο του τραγικού ποιητή. Το τελευταίο έργο που συνέθεσε ο Σοφοκλής, επανέρχεται στο μύθο του Οιδίποδα και πιο συγκεκριμένα πραγματεύεται το τέλος της ζωής του καταραμένου ήρωα, την εξορία του και την ικεσία του προς τον Θησέα, βασιλιά της Αθήνας, να ζήσει τις τελευταίες του στιγμές και να ταφεί στην ένδοξη πόλη.

Ο σκηνοθέτης Γιώργος Σκεύας απέφυγε τους εύκολους εντυπωσιασμούς και τις προσωπικές παρεμβάσεις επί του κλασικού κειμένου και παρέδωσε στο κοινό μια συμπαγή σε λόγο και νόημα παράσταση, με ερμηνείες που κόβουν την ανάσα από τον πρόλογο του έργου μέχρι το μυστηριώδη επίλογό του. Παρά το γεγονός ότι η παράσταση του Χορού της αρχαίας τραγωδίας παραμένει ένας από τους μεγάλους γρίφους κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας μίας σύγχρονης πρότασης, ο σκηνοθέτης μπόρεσε-ακολουθώντας πιστά το σοφόκλειο λόγο όπως μεταφράστηκε από τους Χρύσα Προκοπάκη και Θάνο Τσακνάκη– να τον ενσωματώσει αρμονικά, ενώ η διδασκαλία των ηθοποιών που τον απαρτίζουν θα πρέπει να κριθεί ως εξαιρετική, αφού αναδίνουν πραγματικά την αίσθηση του σώματος των πολιτών που αρχικά θέλουν να υπερασπιστούν την πόλη τους και κατόπιν ταυτίζονται με τα βάσανα του Οιδίποδα.

Ο πρωταγωνιστής της παράστασης, Δημήτρης Καταλειφός, βρίσκεται στην πρώτη του πρωταγωνιστική εμφάνιση στην Επίδαυρο και παρουσιάζει την ίδια ακατάβλητη εργατικότητα που χαρακτηρίζει όλες τις δουλειές του στο θέατρο. Το όνομά του, είτε πρόκειται για έργα σαν Το Τέλος του Παιχνιδιού του Σάμιουελ Μπέκετ ή το Ήταν Όλοι τους παιδιά μου του Άρθουρ Μίλερ, είναι συνυφασμένο με τον σεβασμό στο λόγο των πρωτότυπων κειμένων και την οξυδέρκεια και τη λεπτή επεξεργασία κατά το κτίσιμο ενός χαρακτήρα. Ο ρόλος που κρατάει στο έργο του Σοφοκλή, δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα. Η άρθρωσή του είναι τόσο καθαρή που όλες οι λέξεις του φτάνουν καθαρά μέχρι και στα αυτιά του πλέον απομακρυσμένου από τη σκηνή θεατή, ενώ ο χρωματισμός των φράσεων-κλειδιών του έργου επικοινωνούν τη συναισθηματική κατάσταση του Οιδίποδα: από την ευγνωμοσύνη του απέναντι στο Θησέα μέχρι την αποστροφή προς το γιο του, Πολυνείκη, για το γεγονός ότι εκείνος και ο αδερφός του έδωσαν μεγαλύτερη αξία στην εξουσία παρά στον βασανισμένο πατέρα τους.

Πέρα από αυτήν την εκπληκτικής δύναμης και σκηνικής λιτότητας ερμηνεία του Δημήτρη Καταλειφού, θα άξιζε κανείς να αναφερθεί και στους υπόλοιπους ηθοποιούς αυτού του κλασικού ανεβάσματος. Οι Αγγελική Παπαθεμελή και Αλεξάνδρα Αϊδίνη, στους ρόλους των Αντιγόνη και Ισμήνη αντίστοιχα, βαδίζουν σωστά στα χνάρια του μετρημένου σοφόκλειου κειμένου, δίχως να καταφεύγουν σε μελοδραματικές εξάρσεις. Εξαιρετική κρίνεται και η απόδοση του Μάξιμου Μουμούρη στο ρόλο του Πολυνείκη, ενός αποφασισμένου νέου άνδρα που αφενός έχει να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό του αδερφού του αλλά και το θυμό του πατέρα του.

Προχωρώντας σε μια περαιτέρω αποτίμηση και των υπόλοιπων στοιχείων που απαρτίζουν τη θεατρική παράσταση, τα σκηνικά και τα κοστούμια της Λιλής Πεζάνου επιτελούν ένα διπλό σκοπό: αφενός εναρμονίζονται με τα χωμάτινα χρώματα της Επιδαύρου (και κατ’ επέκταση και των υπόλοιπων αρχαίων χώρων στους οποίους θα παιχτεί η παράσταση), ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύουν και τις συγκρούσεις των χαρακτήρων. Πιο συγκεκριμένα, κάτι τέτοιο γίνεται εμφανές κατά τη σκιαγράφηση και αντιπαράθεση του Κρέοντα (μαύρο χρώμα στην περιβολή του) με το Θησέα (γκρι, σίγουροι τόνοι για το δίκαιο βασιλιά της Αθήνας). Ο Χρήστος Σαπουντζής στο ρόλο του Κρέοντα έχει συλλάβει την απολυτότητα του δραματικού προσώπου που υποδύεται, ενώ ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης με την αδιαμφισβήτητη  εμπειρία του και την γνωστή επιμονή του κατά τη μελέτη ενός ρόλου, δίνει ίσως τη μέχρι στιγμής πιο σημαντική του ερμηνεία σε αρχαία τραγωδία.

Συνολικά, η παράσταση Οιδίπους επί Κολωνώ ευτυχεί σε κάθε επίπεδο. Από τον πρωταγωνιστή και τους υποστηρικτικούς ρόλους του δράματος, μέχρι τη σκηνοθετική προσέγγιση που καταφέρνει κάτι που όλο και πιο σπάνια διακρίνεται στις σύγχρονες παραστάσεις των αρχαίων δραμάτων: να αναδείξει το λόγο που μας κληροδότησαν μεγάλα πνεύματα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, όπως ο Σοφοκλής, ως τον πανταχού παρόντα πρωταγωνιστή που ίπταται πάνω από τους θεατές, με μοναδικό σκοπό να τους μαγνητίσει.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Χρύσα Προκοπάκη, Θάνος Τσακνάκης

Σκηνοθεσία: Γιώργος Σκεύας

Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Σκεύας, Χρύσα Προκοπάκη

Σκηνικά – Κοστούμια: Λίλη Πεζανού

Μουσική: Σήμη Τσιλαλή

Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος

Κίνηση: Damiano Ottavio Bigi

Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας

ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Τρίτη 08/08/23, 21:00
ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ ΝΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

ΡΕΘΥΜΝΟ
Τετάρτη 09/08/23, 21:00
ΦΟΡΤΕΤΖΑ / ΘΕΑΤΡΟ ΕΡΩΦΙΛΗ

ΧΑΝΙΑ
Πέμπτη 10/08/23, 21:30
ΘΕΑΤΡΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΤΑΦΡΟΥ

ΠΡΕΒΕΖΑ
Τετάρτη 16/08/23, 21:00
ΡΩΜΑΪΚΟ ΩΔΕΙΟ ΝΙΚΟΠΟΛΗΣ

ΑΡΧΑΙΑ ΗΛΙΔΑ
Πέμπτη 17/08/23, 21:00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΗΛΙΔΑΣ

ΚΑΛΑΜΑΤΑ
Παρασκευή 18/08/23, 21:00
ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΤΡΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΒΟΛΟΣ
Σάββατο 26/08/23, 21:00
ΘΕΡΙΝΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΛΟΥ «ΜΕΛΙΝΑ»

ΚΑΒΑΛΑ
Κυριακή 27/08/23, 21:00
ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Δευτέρα 28/08/23, 21:00
ΘΕΑΤΡΟ ΔΑΣΟΥΣ

ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Τρίτη 29/08/23, 21:00
ΘΕΑΤΡΟ ΕΗΜ ΦΡΟΝΤΖΟΥ

ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ
Δευτέρα 04/09/2023, 21:00
ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΤΡΑΣ

ΛΑΡΙΣΑ
Πέμπτη 07/09/2023, 21:00
ΚΗΠΟΘΕΑΤΡΟ ΑΛΚΑΖΑΡ

ΒΥΡΩΝΑΣ
Τρίτη 12/09/2023, 21:00
ΘΕΑΤΡΟ ΒΡΑΧΩΝ

ΑΘΗΝΑ (ΗΡΩΔΕΙΟ)
Σάββατο 02/09/2023, 21:00
Ωδείο Ηρώδου Αττικού