Γράφει η Βένια Παστάκα

Ιστορικός Τέχνης

Από τις 26 Φεβρουαρίου και μέχρι το τέλος Μαρτίου, φιλοξενείται στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών η έκθεση του ζωγράφου Δρ. Σπυρίδωνος Στεργίου με τίτλο Εσωτερικά. Πρόκειται για αναδρομική έκθεση, στην οποία δίνεται η δυνατότητα ο θεατής να έρθει σε επαφή με το ιδιαίτερο έργο ενός καλλιτέχνη που δεν ζωγραφίζει απλώς χώρους και μορφές αλλά είναι ένας δημιουργός που μετατρέπει το φως σε ύλη και την ύλη σε πνεύμα.

Γεννημένος στον Αυλώνα Αττικής, ο Δρ. Σπύρος Στεργίου σπούδασε αρχικά κοντά στον Γιάννη Τσαρούχη και στη συνέχεια, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας μαθήτευσε κοντά σε σπουδαίους δασκάλους, όπως ο Παναγιώτης Τέτσης, ο Δημήτρης Μυταράς, και  ο Γ. Βαλαβανίδης. Την ίδια στιγμή, σπούδασε και γλυπτική στον Σ. Βασαλάκη ενώ στη συνέχεια εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Καθηγητής σήμερα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, διδάσκει Ψυχολογία της Θρησκευτικής Τέχνης, Θεωρία και Ανάλυση των Έργων Τέχνης, Ιστορία και Τεχνική της Αγιογραφίας.  Το έργο του, βαθιά επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή ζωγραφική παράδοση αλλά και τις πομπηιανές τεχνοτροπίες, αντλεί δύναμη από το φως, το οποίο δεν λειτουργεί απλώς ως εικαστικό μέσο, αλλά ως θεμελιώδης φορέας νοήματος.

Αν υπάρχει ένα συναίσθημα που κυριαρχεί στη ζωγραφική του, είναι αυτή η αδιόρατη ισορροπία ανάμεσα στη γαλήνη και την αναζήτηση. Οι χώροι του, συχνά μοιάζουν με μοναχικά καταφύγια, με τόπους περισυλλογής όπου η σκέψη μπορεί να περιπλανηθεί ελεύθερα. Άλλοτε, τα έργα του μιλούν για τη σχέση του ανθρώπου με το δομημένο περιβάλλον – κάγκελα, τοίχοι, πατώματα, όλα σχηματίζουν ένα λαβύρινθο, μια «παγίδα» από την οποία η μόνη έξοδος είναι το φως. Ακόμα και στις πιο ρεαλιστικές του απεικονίσεις, υπάρχει μια υπερβατική διάσταση. Είτε πρόκειται για εσωτερικά δωμάτια, είτε για γυμνά σώματα, το φως απαλύνει τις γραμμές, δημιουργεί μια αίσθηση αιώρησης, σαν να ανήκουν σε έναν κόσμο ονειρικό, πέρα από τον δικό μας.

Τα σώματα του Στεργίου δεν είναι απλώς αισθησιακά, αλλά και σχεδόν ιερά, καθώς η χρωματική τους απόδοση μοιάζει να τα μεταμορφώνει σε κάτι ανώτερο από την υλική τους υπόσταση. Το έργο του είναι γεμάτο αντιθέσεις: σκοτάδι και φως, εγκλεισμός και ελευθερία, ρεαλισμός και μυστήριο. Ωστόσο, μέσα από αυτές τις αντιθέσεις, δεν δημιουργείται μια αίσθηση σύγκρουσης, αλλά μια αρμονία, μια γλυκύτητα που προσκαλεί τον θεατή να χαθεί μέσα στις εικόνες. Ο Στεργίου ανήκει σε εκείνους τους καλλιτέχνες που δεν περιορίζονται σε μία ερμηνεία, σε ένα συγκεκριμένο νόημα.

Τα έργα του είναι ανοιχτά στη ματιά του κάθε θεατή, λειτουργώντας σαν καθρέφτες όπου ο καθένας μπορεί να αναγνωρίσει κάτι δικό του – μια ανάμνηση, μια επιθυμία, μια αίσθηση ελευθερίας ή εγκλωβισμού. Το φως,  είναι εκείνο το στοιχείο που καθορίζει το έργο του. Δεν λειτουργεί μόνο ως φωτισμός, αλλά ως ζωντανή παρουσία, που αλλάζει τη δομή των όγκων, εξαϋλώνει τις επιφάνειες και δημιουργεί μια αίσθηση πνευματικότητας. Σε αυτούς τους εσωτερικούς χώρους, οι διαστάσεις μοιάζουν να ξεπερνούν τα όριά τους, ενώ η ατμόσφαιρα γίνεται σχεδόν τελετουργική.

Ο ζωγράφος, έχοντας  πολυάριθμες εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, έχει κατορθώσει να δημιουργήσει ένα έργο με μοναδική εικαστική ταυτότητα. Η τέχνη του δεν απεικονίζει απλώς αλλά προσκαλεί τον θεατή σε μια εμπειρία όπου η ύλη εξαϋλώνεται και το φως αποκαλύπτει μια άλλη διάσταση του κόσμου.

Πληροφορίες

Μουσείον της Πόλεως των Αθηνών-Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία, Παρνασσού 2, Αθήνα, Τ.2103231397, Καθημερινές (εκτός Τρίτης): 09:00-16:00, Σάββατο-Κυριακή: 10:00-15:00