Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών – Λαογραφικό Μουσείο «Κώστας Φρόντζος»

Μιχαήλ Αγγέλου 42

Ιωάννινα 453 32

Τηλ. 2651023566

Εmail: [email protected]
www.ehm.gr   

Ωράριο λειτουργίας

Δευτέρα – Παρασκευή: 09:00 – 17:00

Σε ένα οθωμανικό αρχοντικό του 19ου αι., που στέγασε το Διδασκαλείον Ιωαννίνων, την Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία, το Γυμνάσιο Αρρένων και την Τεχνική Υπηρεσία Εργοδηγών, βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο «Κώστας Φρόντζος» της Ε.Η.Μ. και του Ι.Μ.Ι.Α.Χ. Ιδρύθηκε από τον Κ. Φρόντζο και τα εγκαίνιά του έγιναν το 1987, έναν χρόνο μετά τον θάνατό του. Στην συνέχεια, κατασκευάσθηκε μία γέφυρα που, υπηρετώντας τη συνέχεια του οικοδομικού συνόλου, συνδέει το παλαιό οίκημα του Μουσείου και τη νέα πτέρυγα που προστέθηκε με την ευγενική χορηγία του Σταύρου Νιάρχου, προκειμένου να διαφυλαχθεί ο μεγάλος αριθμός των συλλεχθέντων αντικειμένων της παραδοσιακής μας κληρονομιάς και να επιτραπεί η έκθεση των πολυάριθμων προσκτημάτων. Το αρχιτεκτονικό σχέδιο της νέας πτέρυγας ανέλαβε ο Βασίλης Χαρίσης, αποδεικνύοντας και πάλι την αρχιτεκτονική του δεινότητα. Το έργο της διάταξης των προθηκών και της έκθεσης της μόνιμης συλλογής ανατέθηκε στην αείμνηστη λαογράφο Πόπη Ζώρα.

Λαογραφικό Μουσείο “Κ. Φρόντζος”

Τα εκθέματα του Μουσείου και πλείστα αντικείμενα που απόκεινται στους αποθηκευτικούς του χώρους αγοράσθηκαν από τον Κώστα Φρόντζο, άλλα συνελέγησαν από δωρεές ιδιωτών και όλα μαζί συνιστούν θαυμάσια τεκμήρια του Ηπειρωτικού λαϊκού πολιτισμού.

Στη μόνιμη συλλογή θησαυρίσθηκαν ανδρικές και, κυρίως χρυσοποίκιλτες, θαυμαστά φιλοτεχνημένες γυναικείες φορεσιές, που φορούσαν οι Γιαννιώτισσες δέσποινες, αλλά και πολυάριθμα περίτεχνα ενδύματα από όλες τις περιοχές της Ηπείρου. Εξαίσια κοσμήματα, κομψοτεχνήματα των ξακουστών γιαννιώτικων τεχνικών: σφυρήλατα με χάραξη ή ανάγλυφο, χυτευτά σε καλούπι, συρματερά (filigrane) και κοκκιδωτά, μαλαμοκαπνισμένα, συχνά λιθοκόσμητα.

Ξενάγηση της Προέδρου της Δημοκρατίας στα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο “οδος αβερωφ, κοσμημα, γιαννινα”

Συμπεριλαμβάνονται αριστουργηματικές δημιουργίες της βορειοηπειρώτικης και κωνσταντινουπολίτικης, της βαλκανικής και ευρωπαϊκής κοσμηματοποιίας, όπλα, υφαντά και κεντήματα. Όλα υπηρετούν πλήρως τη μορφολογία της παραδοσιακής ενδυματολογίας. Σαλόνια της αστικής κοινωνίας των Ιωαννίνων καταλαμβάνουν ολόκληρες αίθουσες και κοντά σε αυτά οι πορσελάνες της Κιουτάχειας, τα ασημένια σκεύη-τέχνεργα, η κεραμική, τα υάλινα, όλα όσα στόλιζαν τα σπίτια τους.

Στους άλλους χώρους θαυμάζει κανείς αντικείμενα της καθημερινότητας, κασέλες, ξυλόγλυπτα, χάλκινα, λιθανάγλυφα και εργαλεία των ανθρώπων του μόχθου. Τέλος, ενθυμήματα της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων από την οθωμανοκρατία (21η Φεβρουαρίου 1913): μια από τις σημαίες των Γιαννιωτών, που ανέμιζαν από τα σπίτια τους υποδεχόμενοι τον ελληνικό στρατό, το ξίφος του Εσάτ Πασά, που παρέδωσε την πόλη, και ο θυρεός της οθωμανικής εξουσίας, που ήταν αναρτημένος πίσω από το γραφείο του. Αντικείμενα που ταξιδεύουν τον επισκέπτη του Μουσείου στη γνώση του παρελθόντος του τόπου και ανασυνθέτουν την κοινωνική ιστορία μιας μεγάλης εποχής.

Έκθεση στο Λαογραφικό Μουσείο “Κ. Φρόντζος” με τίτλο “οδος αβερωφ, κοσμημα, γιαννινα”

Επιχώριοι και αλλοδαποί, επιστήμονες και απλοί ενδιαφερόμενοι, φοιτητές και μαθητές επισκέπτονται το Λαογραφικό Μουσείο που φέρει το όνομα του δημιουργού του και «διδάσκονται», τέρπονται, προσλαμβάνοντας την ιστορία των εκθεμάτων και την αισθητική τους.

Προτομή Κώστα Φρόντζου  (του γλύπη Θ. Παπαγιάννη στην Ε.Η.Μ.)

«Υπάρχουν οι φρονούντες ότι η ζωή εις την εξέλιξίν της μορφολογεί νέα σχήματα ικανοποιήσεως των αναγκών των ανθρώπων και ότι ματαιοπονούμεν προσπαθούντες να ανασυστήσωμεν πεθαμένα είδωλα. Υπάρχουν όμως και οι αντιφρονούντες, οι φρονούντες ότι οσονδήποτε και αν η ζωή εις την διαδρομήν της μεταβάλλη όψιν, ουδέποτε η όψις αυτή είναι ασύνδετος με το παρελθόν».

Από την ομιλία του Κώστα Φρόντζου στα εγκαίνια της έκθεσης αντικειμένων Ηπειρωτικής Λαϊκής Τέχνης στο Αρχοντικό της Φρόσως Ιωαννίδη, όπου στεγαζόταν τότε η Ε.Η.Μ. (1961).