Share it!

Η Θεσσαλία πέρασε στην ελληνική επικράτεια το 1881. Όπως είναι φυσικό αμέσως κατέλαβε κεντρική θέση για οικονομία της χώρας λόγω της αγροτικής παραγωγής.

Οι εκτάσεις της Θεσσαλίας αγοράστηκαν από τους προηγούμενους, τούρκους ιδιοκτήτες τους κυρίως από έλληνες κεφαλαιούχους της διασποράς τονώνοντας ακόμα περισσότερα την ελληνική οικονομία. Ωστόσο, η μετάβαση από τους τούρκους στους έλληνες γαιοκτήμονες όχι μόνο δεν έφερε βελτίωση στη ζωή των καλλιεργητών – κολίγων αλλά αντιθέτως η θέση τους επιδεινώθηκε.  Συνέχισαν να καλλιεργούν μικρές εκτάσεις αλλά πλέον έχασαν και τα λίγα προνόμια που είχαν, καθώς πλέον οι γαιοκτήμονες – τσιφλικάδες είχαν το δικαίωμα να τους διώξουν από τις οικίες και τα κτήματα που καλλιεργούσαν.

Αντί χρηματικού ενοικίου οι κολίγοι είχαν υποχρέωση να δίνουν στο τσιφλικά μεγάλο μέρος της σοδειάς τους καθώς και προϊόντα. Κατοικούσαν σε άθλιες συνθήκες, μαστίζονταν από ασθένειες, δεν είχαν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ενώ ήταν υποχρεωμένο να ανέχονται φυσική βία από τους κολίγους.

Από τις αρχές του 20ου αιώνα οι κολίγοι εντάχθηκαν σε κοινωνικά κινήματα απαιτώντας την απαλλοτρίωση της γης με συνεχείς κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια και εξεγέρσεις.

Μαρινος Αντύπας / Marinos Antypas

Ηγετική μορφή των κινητοποιήσεων αναδείχθηκε ο Μαρίνος Αντύπας. Είχε ασπαστεί τις σοσιαλιστικές ιδέες από τα φοιτητικά του χρόνια πρωτοστατώντας σε αγώνες για τη βελτίωση της θέσης των αγροτικών και εργατικών τάξεων. Καταγόταν από την Κεφαλονιά και σπούδαζε νομική στην Αθήνα όταν το 1906 διέκοψε τις σπουδές του για να εγκατασταθεί στη Θεσσαλία όπου εργάστηκε ως επιστάτης στα κτήματα του θείου του Γεωργίου Σκιαδαρέση. Ως επιστάτης εφάρμοσε τις ιδέες του βελτιώνοντας τη ζωή των κολίγων. Καθιέρωσε την αργία της Κυριακής, προχώρησε στην παραγραφή χρεών, αύξησε το ποσοστό της παραγωγής που κρατούσαν οι κολίγοι ως αμοιβή. Δεν αρκέστηκε όμως σε αυτές τις κινήσεις αλλά συνέχισε τις ομιλίες του και οργάνωσε συλλαλητήρια.

Οι γαιοκτήμονες βλέποντας τη δημοφιλία του, την επιρροή του και τη μαχητικότητα του θέληασν να απαλλαγούν από τον Αντύπα. Έτσι μεθόδευσαν τη δολοφονία του στις 8 Μαρτίου 1907 στον Πυργετό της Λάρισας.

Οι ιδέες ωστόσο του Αντύπα συνέχισαν να ζουν, να κινητοποιούν τους αγρότες της Θεσσαλίας και να εμπνέουν τους αγώνες τους. Ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του, η εξέγερση στο Κιλελέρ, έφερε μια πρώτη μεγάλη νίκη στο αγροτικό κίνημα. Το 1911 ο Ελ. Βενιζέλος πήρε τα πρώτα μέτρα υπέρ των κολίγων.

Ο τάφος του Μαρίνου Αντύπα βρίσκεται στο χωριό Ομόλιο του Δήμου Αγιάς όπου βρίσκεται και το Λαογραφικό Μουσείο και Γεωργικό Εκθετήριο «Μαρίνος Αντύπας». Κάθε χρόνο τον Μάρτιο ο Δήμος πραγματοποιεί εκδηλώσεις στο χωριό τιμώντας τη μνήμη του ανθρώπου που αγωνίστηκε για την ισότητα, την αδελφότητα και την ελευθερία.