Φέτος συμπληρώνεται μισός αιώνας από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας (1974) μετά την κατάρρευση της επταετούς δικτατορίας των συνταγματαρχών.

Marios Vatzias| Athens Polytechnic School, 1975

Ωστόσο, η διετία 1974 -1975 υπήρξε κομβική για τις μεσογειακές χώρες χώρες της Νότιας Ευρώπης καθώς το 1974 αποκαταστάθηκε η Δημοκρατία στην Πορτογαλία με την «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» και την επόμενη χρονιά στην Ισπανία μετά το θάνατο του Φράνκο.

Konstantinos Parthenis| Head of Athena, 1924

Η διοργάνωση της έκθεσης «Δημοκρατία» που πραγματοποιείται στην Εθνική Πινακοθήκη έχει δρομολογηθεί ήδη από τη χρονιά της ανάληψης της διεύθυνσης από την κ. Συραγώ Τσιάρα. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη, διεθνή έκθεση που πραγματεύεται τη σχέση της τέχνης με την δημοκρατία κατά την διάρκεια μιας από τις πιο καθοριστικές περιόδους για την ιστορία της Νότιας Ευρώπης, καθώς τρεις χώρες, η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία μετέβησαν από ένα απολυταρχικό καθεστώς στο δημοκρατικό πολίτευμα.

Η έκθεση διαρθρώνεται σε πέντε κύριους θεματικούς άξονες «Το Πρόσωπο του Εχθρού», την «Αντίσταση», την «Εξέγερση» και τη «Διέγερση» στους οποίους αναδεικνύεται ο «καθυστερημλενος Μάης του 68» που έζησαν οι τρείς χώρες. Το βίωμα της δικτατορίας, η βία του καθεστώτος, η αντίσταση, η επανάσταση, τα διεθνή γεγονότα όπως ο πόλεμος του Βιετνάμ, η θέση της γυναίκας θα βρεθούν στο επίκεντρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας και θα βρουν τη θέση τους σε εκθέσεις, συλλογικότητες, έντυπα, αφίσες κτλ.

Fernando Botero| Franco, 1986

Όπως σημειώνει στο επιμελητικό της κείμενο η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης και επιμελήτρια της έκθεσης Συραγώ Τσιάρα:  «….Με οδηγό τις συνέχειες, τις ρωγμές και τις ανακατατάξεις στην πορεία προς τον εκδημοκρατισμό και στις τρεις χώρες διερευνούμε την ιδιαίτερη υφή, το χρώμα, τους ήχους, τη σύνθεση και την απόκριση των καλλιτεχνών στον ριζικό μετασχηματισμό, την απελευθερωτική δύναμη που εκλύθηκε στο συλλογικό σώμα από τη διεκδίκηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων, αλλά και την εικαστική διαχείριση του τραύματος των δικτατοριών».

Yannis Gaitis, The Bird, 1971

Η έκθεση ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ αποτελεί ένα συνολικό εγχείρημα στο οποίο συμμετέχουν 55 καλλιτέχνες και ομάδες καλλιτεχνών. Θα περιλαμβάνει 140 εικαστικά έργα, από την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, αλλά και αφίσες, βιντεοπροβολές, performances. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα, καθώς και ένα συνέδριο με θέμα τη δημοκρατία και τις εικαστικές τέχνες.

Yorgos Sikeliotis| Angel Warrior, 1976

Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου

11 Ιουλίου 2024-2 Φεβρουαρίου 2025

Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα

Κεντρικό Κτήριο-Αίθουσα περιοδικών εκθέσεων-“Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός”