Η Πέτρα Τερζή, εκτός από μια πολυβραβευμένη σκηνοθέτρια-σεναριογράφος, είναι η «ψυχή» πίσω από διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, όπως τα Cyprus International Film Festival και BRIDGES International Film Festival που πραγματοποιούνται στην Κύπρο και πόλεις της Ελλάδας αντίστοιχα (Ναύπλιο, Κόρινθος, Λουτράκι).

Στο πρόσωπο της κυρίας Τερζή συνυφαίνονται εξίσου η αγάπη για τη δημιουργία κινηματογραφικών εικόνων-σε ένα εκτεταμένο έργο που περιλαμβάνει τίτλους όπως «She should run-Cyprus» και την επερχόμενη «Kanela»– με ένα οργανωτικό πνεύμα που προάγει την πολυφωνία, την ενδυνάμωση της γυναικείας φωνής και την συνεργασία χωρίς σύνορα σε κάθε βήμα των φεστιβάλ που επιμελείται.

Η πολυσχιδής Πέτρα Τερζή μίλησε στο Days of Art in Greece για τους σταθμούς της ζωής της, την πλατφόρμα InspireTV+, την Τεχνητή Νοημοσύνη, τα όνειρά της για τις επόμενες σελίδες των κινηματογραφικών φεστιβάλ που διευθύνει, αλλά και το Διεθνές Πολιτιστικό Κέντρο  «Πέτρα Τερζή» (“Petrosophy”).

Η Πέτρα Τερζή με τον Κέβιν Κόστνερ

Αγαπητή κυρία Τερζή, σας ευχαριστούμε πολύ για την παραχώρηση ετούτης της συνέντευξης. Κοιτάζοντας το έργο σας, τόσο στο δημιουργικό κομμάτι όσο και στη διοργάνωση ποικίλων φεστιβάλ στην Ελλάδα και την Κύπρο, αντιλαμβάνεται κανείς το πάθος σας για την έβδομη τέχνη. Θυμάστε εκείνη την καθοριστική για εσάς στιγμή, ή κάποιο συγκεκριμένο έργο τέχνης που πυροδότησε το ξεκίνημα της πορείας σας;

Από μικρή ηλικία ένιωθα τη δύναμη της εικόνας να αφηγείται ιστορίες χωρίς λόγια. Θυμάμαι έντονα την πρώτη φορά που είδα την ταινία Dracula του Francis Ford Coppola· εκεί συνειδητοποίησα ότι το σινεμά μπορεί να γίνει γέφυρα ανάμεσα στον άνθρωπο και το συναίσθημά του, στην αλήθεια και στο όνειρο. Αυτή η αίσθηση με οδήγησε να επιδιώξω να συναντήσω τον δημιουργό, το 2005, που μου έδωσε μάλιστα και αυτόγραφο για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου που ξεκινούσαμε τότε, να σπουδάσω σκηνοθεσία και παραγωγή ψηφιακού βίντεο αργότερα, να δημιουργήσω και να υπηρετώ την έβδομη τέχνη με πάθος και συνέπεια μέχρι σήμερα.

Τόσο το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου αλλά και η πλατφόρμα που επιμελείστε InspireTV+ εστιάζει στην ανάδειξη έργων που αφορούν στην ισότητα, την πολυπολιτισμικότητα και την ενδυνάμωση του ελληνικού λόγου στο εξωτερικό. Με ποια κριτήρια επιλέγετε τις ταινίες που προβάλλονται στα φεστιβάλ ή τις πλατφόρμες σας; Είναι εύκολη στις μέρες μας η ανεύρεση ταινιών αφενός άρτιων σε επίπεδο παραγωγής και αφετέρου στοχευμένων ως προς τις θεματικές που εστιάζετε;

Στα φεστιβάλ που διοργανώνουμε —το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Κύπρου και το Bridges International Film Festival— και στην πλατφόρμα Inspire-TV.com, αναζητούμε φωνές που εμπνέουν. Δεν μας ενδιαφέρει μόνο η τεχνική αρτιότητα, αλλά κυρίως το μήνυμα, η αλήθεια και η ευαισθησία των δημιουργών. Θέματα όπως η ισότητα, η ενδυνάμωση, η πολυπολιτισμικότητα και η ελπίδα είναι στο DNA μας. Παρόλο που η ανεξάρτητη παραγωγή έχει δυσκολίες, υπάρχουν σήμερα περισσότεροι δημιουργοί από ποτέ που τολμούν να εκφράσουν κάτι ουσιαστικό.

“Ο ανεξάρτητος κινηματογράφος είναι η ψυχή της ελευθερίας στην τέχνη.”

Πώς συνδέετε τις θεματικές της ειρήνης, του περιβάλλοντος και της γυναικείας ενδυνάμωσης μέσω του Cyprus Women Environmental Peacemakers?

Το CWEP γεννήθηκε από την ανάγκη μου να αναδειχθεί διεθνώς η βίαιη διχοτόμηση της Κύπρου το 1974, που τείνει να ξεχαστεί, αλλά και να ακουστεί η γυναικεία φωνή στην οικοδόμηση της ειρήνης και την προστασία του περιβάλλοντος. Οι γυναίκες διαθέτουν έναν φυσικό ρόλο διαμεσολαβητή, θεραπεύτριας και φορέα φροντίδας.

Μέσα από το CWEP δημιουργούμε διαλόγους, εργαστήρια και δράσεις που συνδέουν την περιβαλλοντική συνείδηση με την κοινωνική συνοχή και τη συμφιλίωση. Για μένα, η ειρήνη ξεκινά πρώτα από την οικολογία της ψυχής.

Το όραμά μας να δημιουργήσουμε πράσινο στη νεκρή ζώνη της Κύπρου, φυτεύοντας δέντρα προς τιμή των αγνοουμένων και από τις δύο κοινότητες, έχει βρει ανταπόκριση και εμπνέει γυναίκες σε άλλες χώρες να πράξουν το ίδιο: να φυτεύουν και να δηλώνουν ειρήνη μέσα από το έργο τους.

Όσο περισσότερο μιλάμε για την ειρήνη και την εκφράζουμε με πράξεις φροντίδας προς το περιβάλλον και προς τον ίδιο μας τον εαυτό, τόσο ενισχύουμε το οικοσύστημα, την ψυχή μας και –τελικά– επηρεάζουμε τις νοοτροπίες εκείνων που την πολεμούν, συχνά στο όνομα του οικονομικού συμφέροντος.

Πέτρα Τερζή

Παρατηρεί κανείς μέσω των αναρτήσεών σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι φεστιβάλ που διοργανώνετε, όπως οι ΓΕΦΥΡΕΣ, έχουν την υποστήριξη ανεξάρτητων δημιουργών από την Αμερική αλλά και χώρες της Ευρώπης. Ποιο είναι το όραμά σας για διεθνείς συνέργειες με δημιουργούς του ανεξάρτητου κινηματογράφου από ολόκληρο τον κόσμο;

Ο ανεξάρτητος κινηματογράφος είναι η ψυχή της ελευθερίας στην τέχνη. Μέσα από τα φεστιβάλ μας, θέλουμε να δημιουργούμε γέφυρες μεταξύ πολιτισμών — και το καταφέρνουμε, φέρνοντας κοντά δημιουργούς από την Ευρώπη, την Αμερική, την Ασία, την Αφρική. Το όραμά μου είναι η δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου συνεργασιών, όπου οι ιστορίες να ταξιδεύουν πέρα από σύνορα, γλώσσες και μορφές παραγωγής. Η πλατφόρμα inspire-tv.com γεννήθηκε την περίοδο της πανδημίας, για να φιλοξενήσει διαδικτυακά τα φεστιβάλ μας, αλλά φαίνεται ότι έχει τα εχέγγυα να εξελιχθεί στον αντίποδα των εμπορικών πλατφορμών, με την προβολή και προώθηση των ανεξάρτητων δημιουργών καλλιτεχνών.

“Μέσα από τη διεθνή συνεργασία μαθαίνεις να βλέπεις τον κόσμο αλλιώς..”

Πώς αξιολογείτε την εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στο χώρο του κινηματογράφου; Ενισχύει το έργο των δημιουργών τεχνικά ή αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξη της προσωπικής τους φωνής;

Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι ένα εργαλείο — όχι αντίπαλος. Όπως κάθε καινοτομία, χρειάζεται επίγνωση και ηθικό πλαίσιο. Μπορεί να ενισχύσει τεχνικά τη δημιουργικότητα, να επιταχύνει διαδικασίες και να ανοίξει νέους τρόπους αφήγησης. Όμως, η ψυχή της τέχνης, το συναίσθημα και η εσωτερική αλήθεια, παραμένουν καθαρά ανθρώπινα. Πιστεύω σε έναν διάλογο ανάμεσα στην τεχνολογία και την ανθρωπιά, όχι σε μια σύγκρουση.

Ασχολείστε ως δημιουργός με διεθνείς συμπαραγωγές, όπως είναι η επερχόμενη Kanela. Μιλήστε μας, εάν θέλετε, για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένας καλλιτέχνης αλλά και όλα όσα καινούρια ανακαλύπτει όταν συνεργάζεται με υψηλού επιπέδου συναδέρφους από το εξωτερικό.

Το Kanela είναι ένα έργο καρδιάς, εμπνευσμένο από αληθινές ιστορίες και βαθιές μνήμες. Μέσα από τη διεθνή συνεργασία μαθαίνεις να βλέπεις τον κόσμο αλλιώς — να σέβεσαι άλλες κουλτούρες, να εμπλουτίζεις τη ματιά σου και να εξελίσσεσαι. Οι προκλήσεις είναι πολλές, αλλά η ανταμοιβή είναι η κοινή δημιουργία που υπερβαίνει τα όρια της χώρας, της γλώσσας και της παράδοσης. Είναι μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Ισπανίας και Αρμενίας.

Dirty Roses| a film by Petra Terzi

Είστε μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου ενώ ταυτόχρονα έχετε δώσει διαλέξεις εκτός από την Ελλάδα, και στο Communication University of China. Ποια είναι η εμπειρία σας από την επαφή σας αυτή; Μπορούμε να «διδαχθούμε» κάτι από τον τρόπο που επικοινωνούν την τέχνη τους και παράγουν τα κινηματογραφικά είδη οι καλλιτέχνες του σινεμά στην Κίνα;

Η εμπειρία μου στο Communication University of China ήταν αποκαλυπτική. Οι Κινέζοι καλλιτέχνες προσεγγίζουν την τέχνη με πειθαρχία, συλλογικότητα και σεβασμό στην ιστορία τους. Εμείς, στην Ευρώπη, έχουμε μια πιο προσωπική, υπαρξιακή σχέση με τη δημιουργία. Αυτές οι δύο προσεγγίσεις, όταν συναντώνται, γεννούν κάτι νέο και εξαιρετικά ενδιαφέρον.

“Το Petrosophy είναι το όραμά μου για έναν χώρο όπου η τέχνη, ο πολιτισμός και η ανθρώπινη φιλοσοφία συναντιούνται.”

Μιλήστε μας για την επόμενη σελίδα των φεστιβάλ που διευθύνετε. Έχετε κάποια όνειρα, προσμονές, προκλήσεις ή επιδιώξεις όσο προχωρούν και αναπτύσσονται ως θεσμοί;

Τα φεστιβάλ μας αναπτύσσονται οργανικά, με σεβασμό στους δημιουργούς και το κοινό. Γι’αυτό το λόγο το Φεστιβάλ ΓΕΦΥΡΕΣ τώρα γίνεται σε τρεις πόλεις , Κόρινθο, Λουτράκι και Ναύπλιο με διαφορετικό πρόγραμμα, θεματικές  και βραβεία. Το επόμενο βήμα είναι η περαιτέρω διεθνοποίηση, η δικτύωση με κινηματογραφικά ιδρύματα, πανεπιστήμια και streaming πλατφόρμες. Θέλω τα φεστιβάλ να λειτουργούν όχι μόνο ως βιτρίνα, αλλά ως εργαστήρια ιδεών, δημιουργίας και πολιτιστικής διπλωματίας.

Πέτρα Τερζή

Βρίσκεται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση του Διεθνούς Πολιτιστικού Κέντρου «Πέτρα Τερζή» (“Petrosophy”), στην Κόρινθο. Ποιος θα είναι ο χαρακτήρας του, σε τί είδους εκδηλώσεις θα εστιάζει; Θα πραγματοποιούνται σε αυτό διεθνείς συναντήσεις και συνέδρια;

Το Petrosophy είναι το όραμά μου για έναν χώρο όπου η τέχνη, ο πολιτισμός και η ανθρώπινη φιλοσοφία συναντιούνται. Θα φιλοξενεί εκθέσεις, προβολές, σεμινάρια, διεθνείς συναντήσεις και residencies δημιουργών.

Φιλοδοξώ να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, μόλις μία ώρα από την Αθήνα — έναν τόπο πνευματικής και καλλιτεχνικής αναζήτησης, που θα «καθρεφτίζει» την αρμονία ανάμεσα στην αισθητική, τη σκέψη και την πράξη.

Έχω επιλέξει την αποκέντρωση ήδη από το 2006 και βλέπω πως η επαρχία διψά για ποιοτικά καλλιτεχνικά δρώμενα στον τόπο της. Η νεολαία, ιδιαίτερα, χρειάζεται περισσότερες πηγές έμπνευσης και επιρροές πέρα από το διαδίκτυο — χρειάζεται ζωντανές εμπειρίες πολιτισμού που καλλιεργούν τη φαντασία και τη σκέψη.