Το Πανεπιστήμιο Κύπρου ανακοινώνει την ένταξη του Αρχείου του πρώτου Κύπριου Δομοστατικού Μηχανικού Σταύρου Ιωαννίδη στην πλούσια συλλογή των ιστορικών αρχείων του, χάρη στην πολύτιμη δωρεά της κας Beverley Patricia Joannides, συζύγου του αείμνηστου Σταύρου Ιωαννίδη.

Η τελετή υπογραφής της Συμφωνίας Δωρεάς πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 4 Μαρτίου 2025 στην παρουσία μελών και φίλων της οικογένειας Ιωαννίδη, και μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. 

Αντικείμενο της Συμφωνίας Δωρεάς, την οποία υπέγραψαν ο Πρύτανης και η δωρήτρια, είναι η συνεργασία των δύο μερών με σκοπό τη χρήση, καταγραφή των τεκμηρίων, ψηφιοποίηση, ψηφιακή επεξεργασία, φύλαξη, διατήρηση και περαιτέρω διάθεση του μοναδικού αυτού αρχείου -που αφορά στη νεότερη αρχιτεκτονική κληρονομιά του μοντέρνου κινήματος- για ιστορικούς, εκπαιδευτικούς, διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς. Με την αξιοποίηση του αρχειακού υλικού επιδιώκεται η ανάδειξη του κτηριακού και αρχιτεκτονικού πλούτου που σήμερα βρίσκεται σε αφάνεια, μέσα από δραστηριότητες, όπως είναι η πραγματοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και η διοργάνωση εκθέσεων. Στο εν λόγω αρχείο, το οποίο καλύπτει τη χρονολογική περίοδο 1962-2024 και τις δραστηριότητες του δημιουργού Σταύρου Ιωαννίδη ως Πολιτικού Μηχανικού, περιλαμβάνονται πληθώρα κατασκευών, κυρίως στις επαρχίες Λευκωσίας και Αμμοχώστου, οι οποίες κτίστηκαν στα μέσα του 20ου αιώνα, με σπουδαία αρχιτεκτονική, ιστορική και κοινωνική σημασία. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κάποια από τα πρώτα πολυώροφα κτήρια, υπουργεία, ξενοδοχεία στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, σχέδια, υπολογισμούς οπλισμών, βιβλία μηχανικής και άλλο σημαντικό υλικό από την πολιτική του δράση, ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΔΕΚ. 

Ο Πρύτανης, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης, αφού καλωσόρισε την κα Ιωαννίδου και την οικογένεια στο Πανεπιστήμιο, τους ευχαρίστησε θερμά για την παραχώρηση του ιστορικού αρχείου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και εξέφρασε την ικανοποίηση του ιδρύματος για την απόφασή τους να εμπιστευτούν το μοναδικό αυτό αρχείο στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Καταληκτικά, υπογράμμισε την ιδιαίτερη σημασία που έχει η συγκεκριμένη δωρεά, καθώς αποτελεί ένα θησαυρό γνώσης για την ιστορία της αρχιτεκτονικής της Κύπρου, διαβεβαιώνοντας παράλληλα ότι θα διαφυλαχθεί και θα αξιοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Κύπρου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και προς όφελος των επόμενων γενεών της Κύπρου. 

Η δωρήτρια κα Ιωαννίδου, στο σύντομο μήνυμά της, ευχαρίστησε το Πανεπιστήμιο για την αποδοχή της δωρεάς και αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην προσωπικότητα και το πρωτοποριακό έργο του καταξιωμένου πολιτικού μηχανικού στον τομέα της κατασκευαστικής και της αρχιτεκτονικής της Κύπρου και άλλων περιοχών, ενώ σημείωσε ότι το αρχείο, ως μέρος της αρχιτεκτονικής ιστορίας και πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου, θα αποτελεί μια πολύτιμη πηγή έμπνευσης και καθοδήγησης για τις επόμενες γενιές. 

Η Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής Σχολής, Καθηγήτρια Μαρίνα Νεοφύτου εξέφρασε προς την οικογένεια τις ευγνώμονες ευχαριστίες προς την οικογένεια που δώρισε το μοναδικό αυτό αρχείο ιστορικής αξίας στο Πανεπιστήμιο, αναφέροντας ότι το εν λόγω αρχείο αναπόφευκτα θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διατήρηση και την ανάδειξη της ιστορίας της επιστήμης της πολιτικής μηχανικής και της αρχιτεκτονικής του νησιού, αλλά και στην καλλιέργεια της ιστορικής συνείδησης των νέων επιστημόνων της Πολυτεχνικής Σχολής και των επισκεπτών/ριών της. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος, Αναπληρωτής Καθηγητής Δημήτριος Λουκίδης, πρόσθεσε ότι η στέγαση του φυσικού αρχείου στις νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις του Τμήματος και της Σχολής που ολοκληρώνονται σύντομα αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για το Πανεπιστήμιο, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει τη συμβολή του Τμήματος στο έργο για τη συντήρηση και προστασία των πολιτιστικών κτηρίων και υποδομών που περιλαμβάνονται στο αρχείο.

Εκ μέρους του Κέντρου Πληροφόρησης-Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου», η Διευθύντρια, κα Έλενα Διομήδη-Παρπούνα, ευχαρίστησε τη δωρήτρια για την απόφαση της οικογένειας Ιωαννίδη  να εμπιστευθεί το αρχείο στο Πανεπιστημίου Κύπρου, διαβεβαιώνοντας ότι μοναδικό αυτό Αρχείο θα καταγραφεί, θα ψηφιοποιηθεί και θα διαφυλαχθεί από τη Βιβλιοθήκη, ώστε να διατίθεται πλέον προς αξιοποίηση από το κοινό του Κέντρου. 

Το φυσικό «Αρχείο Σταύρου Ιωαννίδη» θα στεγαστεί στις νέες εγκαταστάσεις της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου και πρόσβαση σε αυτό θα έχουν μόνο εξουσιοδοτημένα πρόσωπα και αξιωματούχοι. Η ηλεκτρονική του μορφή και το περιεχόμενο του θα είναι προσβάσιμο από όλες/όλους και  θα διατίθεται στο κοινό για πληροφόρηση και μελέτη τόσο από ηλεκτρονικούς υπολογιστές εγκατεστημένους σε επιλεγμένους χώρους του Πανεπιστημίου, όπως η Βιβλιοθήκη και το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος όσο και μέσω ηλεκτρονικών ψηφιακών βιβλιοθηκών, όπως η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη και άλλου είδους ηλεκτρονικές συλλογές, καθώς το αρχείο συνιστά  σημαντικό υλικό για την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.

Βιογραφικό Σταύρου Ιωαννίδη

Ο Σταύρος Ιωαννίδης γεννήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1933 στην Ψημολόφου και απεβίωσε στις 29 Δεκεμβρίου του 2023. Στα μαθητικά του χρόνια (1946-1952) σπούδασε στο Παγκύπριο Γυμνάσιο με υποτροφία. Μετά το γυμνάσιο, εργάστηκε στο μεταλλείο Αμιάντου, όπου γνώρισε τον σημαντικό αρχιτέκτονα του Μοντέρνου Κινήματος στην Κύπρο, Σταύρο Οικονόμου, με τον οποίο συνεργάστηκαν σε πολλά έργα. Στη συνέχεια, έφυγε για σπουδές στην Αγγλία με υποτροφία από την Κυπριακή Κυβέρνηση. Απέκτησε το πτυχίο Δομοστατικού Μηχανικού από το Cardiff, University of South Wales, με πολλά βραβεία κατά τη διάρκεια των σπουδών του. Το 1961 απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη Δομοστατική Μηχανική από το London Hammersmith School, με βραβείο για την εξαιρετική του επίδοση και για τον σχεδιασμό γέφυρας αυτοκινητοδρόμου.

Ο Σταύρος Ιωαννίδης δούλεψε σε ιδιωτικά και δημόσια έργα, με το πορτφόλιο του να περιλαμβάνει υδροηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας, συστήματα ύδρευσης, δρόμους, γέφυρες και βιομηχανικά κτίρια σε Αγγλία, Ιράκ και Κύπρο. Υπήρξε μέλος σε πολλά ινστιτούτα, συλλόγους και οργανισμούς σχετικούς με την πολιτική μηχανική σε Αγγλία, Γαλλία, Αμερική και Κύπρο, ενώ ήταν ιδρυτικό στέλεχος και πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Κύπρου (ΣΠΟΛΜΗΚ).