Το Μουσείο Μπενάκη, σε συνεργασία με το atelier μαρμάρου on·entropy και την Ingenious Loci ΑΜΚΕ, εγκαινιάζει στις αρχές Ιουνίου μια έκθεση-εγκατάσταση που εστιάζει στη διάδοση και ενίσχυση της Τηνιακής Μαρμαρογλυπτικής μέσω του Σύγχρονου Design. Η έκθεση «A Future For The Past» στο Μουσείο Μπενάκη αποτελεί έναν «σταθμό» στο διετές ερευνητικό πρόγραμμα με τον ίδιο τίτλο, το οποίο, υπό την επιμέλεια της Maria Christina Didero, προσεγγίζει την κοινωνική διάσταση της μαρμαροτεχνίας στην Τήνο, μέσω και της συνομιλίας της με τον σύγχρονο πολιτισμό.

Η αρχέγονη τέχνη της επεξεργασίας του μαρμάρου σε αυτό το νησί των Κυκλάδων έχει συμπεριληφθεί στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO, με τη Σχολή Καλών Τεχνών και Μαρμαρογλυπτικης του Πύργου Τήνου να αποτελεί ένα από τα τρία μόνο σημεία παγκοσμίως όπου εξασκείται αυτή η τέχνη.

Η τηνιακή μαρμαρογλυπτική, ως μια τέχνη που ασκείται αδιάκοπα για χιλιετίες και έχει συνυφανθεί με την πολιτιστική μας κληρονομιά, έχοντας αναδείξει διεθνώς κορυφαίους Έλληνες τεχνίτες και γλύπτες, ενέχει καταρχήν μια ιστορική σημασία. Πέραν αυτού, όμως, είναι μια τέχνη που μπορεί να αποτελέσει έναν παράγοντα κοινωνικής και οικονομικής προόδου. Αυτήν ακριβώς την πτυχή επιθυμεί να αναδείξει το projectAFutureforthePast μέσα στο οποίο εντάσσεται η ομώνυμη έκθεση στο Μ. Μπενάκη.

Μέσα από την κιναισθητική γνώση, έτσι όπως αυτή έχει διασωθεί από γενιά σε γενιά, η τέχνη της μαρμαρογλυπτικής είναι ικανή να συμβάλει στην ενδυνάμωση της συλλογικής ταυτότητας της κοινωνίας της Τήνου και, κατ’ επέκταση, στη βελτίωση του επιπέδου ζωής σε μια περίοδο εντατικής τουριστικοποίησης. Παρόλα αυτά παρατηρούμε ό,τι τα τελευταία χρόνια η μαθητεία της Τηνιακής Μαρμαρογλυπτικής, αλλά και η ίδια η τέχνη, ακολουθεί μία φθίνουσα πορεία. Ενδεικτικά, τα εργαστήρια στην Τήνο μειώνονται κατά 70% την τελευταία δεκαετία. Μια αρχέγονη τέχνη και συλλογική δραστηριότητα τείνει να χαθεί.

Η παρουσίαση του «A Future for the Past» στο Μουσείο Μπενάκη –μετά από μια ανάλογη εγκατάσταση στην έκθεση 5VIE, πέρσι, στο Μιλάνο, που απέσπασε περισσότερες από 30 αναφορές στον τύπο (Wallpaper, Design Miami, La Republica) και μια ειδική μνεία στο Salone Sustainability Award 2023, κι ενώ έπεται μια συνάντηση-γιορτή με ποικίλες δράσεις και εργαστήρια στην Τήνο, προς το τέλος του καλοκαιριού – προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να συνομιλήσουν τα εκθέματα από μάρμαρο της συλλογής νεότερου ελληνικού πολιτισμού του Μουσείου με δημιουργίες Τηνιακών μαρμαρογλυπτών, οι οποίες με τη σειρά τους συνδιαλέγονται με ένα γλυπτικό αντικείμενο σύγχρονου design από μάρμαρο της Τήνου. 

Με κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος ένα γλυπτό μαρμάρινο τραπέζι, προϊόν συνεργασίας του ατελιέ μαρμάρου onentropy και Τηνιακών μαρμαρογλυπτών, και ένα cabinetdecuriosité που εμπεριέχει σχέδια, εργαλεία και αντικείμενα, συναφή με την τέχνη του μαρμάρου, η έκθεση εγκαθίσταται στον 1^ο όροφο του Μουσείου Μπενάκη, ανάμεσα σε μόνιμα εκθέματα, για να αφηγηθεί την ιστορική εξέλιξη της μαρμαρογλυπτικής.

Την έκθεση θα πλαισιώσουν ομιλίες περί μαρμάρου, γλυπτικής και σύγχρονου σχεδιασμού, καθώς και τεχνικές συναντήσεις/ workshops στο Εργαστήρι του Γιάννη Παππά.

Πρόκειται για μια καινοφανή συνέργεια του τοπικού με το διεθνές και του παραδοσιακού με το σύγχρονο στο συγκεκριμένο πεδίο χειροτεχνικής εργασίας, συνέργεια που έχει ως στόχο να συμβάλει στο μέλλον τόσο του σύγχρονου σχεδιασμού σε μάρμαρο όσο και της μαρμαρογλυπτικής παράδοσης, καθιστώντας την Τήνο αναγνωρίσιμο κόμβο πολιτιστικού πλούτου.

Με το A Future For The Past, όπως σημειώνουν «το design δεν αφορά αποκλειστικά μία όμορφη και άνετη καρέκλα, αλλά τις γενιές ανθρώπων και το σύνολο γνώσης που χρειάζεται για να δημιουργηθεί κάτι. Η σύνδεσή τους με την ύλη αλλά και οι μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις είναι η ουσία του craftsmanship. Αυτά συχνά θεωρούνται δεδομένα ή παραβλέπονται, ενώ θα πρέπει να αναδειχθούν ειδικά σε μια γρήγορα μεταβαλλόμενη εποχή”.

Μουσείο Μπενάκη

Κουμπάρη 1, Πρώτος Όροφος, Αθήνα

Επιμέλεια: Maria Christina Didero, επιμελήτρια σύγχρονου design 

Ωράριο Έκθεσης: 04 με 30 Ιουνίου, 10πμ με 6μμ