Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 22 Μαρτίου 2023 στο Πανεπιστήμιο Κύπρου διάλεξη με θέμα την αντικαρκινική δράση του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου.

Ομιλητές της διάλεξης ήταν ο Δρ Θεόδωρος Φώτσης, Ομότιμος Καθηγητής Βιολογικής Χημείας στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Διακεκριμένο Μέλος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ερευνών, Ιωάννινα) και ο Δρ Αναστάσιος Κεραμιδάς, Καθηγητής Ανόργανης και Βιοανόργανης Χημείας στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Κύπρου, ενώ την εκδήλωση συντόνισε ο Δρ Νικόλαος Διέτης, Επίκουρος Καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Στο χαιρετισμό του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Τάσος Χριστοφίδης εστίασε στην αγάπη του λαού της Κύπρου για την ελιά και το ελαιόλαδο. Τόνισε δε ότι οι χρήσεις και η αξία του ελαιολάδου στην ιατρική και τη φαρμακολογία απασχολούν τους επιστήμονες που ειδικεύονται στο συγκεκριμένο πεδίο: «Πρόκειται για μία διεπιστημονική προσπάθεια διαφόρων επιστημονικών πεδίων, όπως της χημείας, της ιατρικής και της βιολογίας, με στόχο την αξιοποίηση των ιδιοτήτων του για τη σύνθεση φαρμάκων με αντικαρκινική δράση και με απώτερο σκοπό τη θεραπεία».

Τη διάλεξη χαιρέτισε επίσης ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη και Επίτιμος Διδάκτορας της Σχολής Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου Αναστάσιος Π. Λεβέντης, ο οποίος εξήρε τις ιδιότητες του ελαιολάδου: «Αποτελεί αφετηρία για καλή υγεία και μακροζωία και βασικό πυλώνα της μεσογειακής διατροφής». Αναφέρθηκε επίσης στην αξία των πανεπιστημιακών συνεργειών, όπως των Πανεπιστημίων Κύπρου, Ιωαννίνων και Πατρών, για έρευνα και για διαφώτιση του κοινού.

Στην παρέμβασή του ο Δρ  Φώτσης διασαφήνισε ότι αυτή τη στιγμή το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο αξιοποιείται για την πρόληψη και όχι για τη θεραπεία του καρκίνου: «Δεν έχουμε φτάσει ακόμη σε αυτό το επίπεδο, αλλά αυτός είναι ο απώτερος σκοπός». Αναφέρθηκε στην αξία της μεσογειακής διατροφής σε συνδυασμό με τη φυσική άσκηση και την ανάπτυξη ισχυρών οικογενειακών δεσμών ως εκφράσεων ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής. Κατά την παρουσίαση της έρευνάς του για την επίδραση 12 δειγμάτων (10 από την Ελλάδα και 2 από την Κύπρο) Εξαιρετικά Παρθένου Ελαιολάδου (Extra Virgin Olive Oil – EVOO) στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων παχέος εντέρου DLD-1 & HCT-116. Ο Δρ Φώτσης επεξήγησε ότι ενώ το απλό ελαιόλαδο και το καλαμποκέλαιο, τα οποία δεν έχουν σημαντικές συγκεντρώσεις πολυφαινολών, δεν είχαν καμία επίδραση στον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, όλα τα EVOO ανέστειλαν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, αλλά αυτό δεν είχε συσχέτιση με τις συγκεντρώσεις τους σε τυροσόλη και παράγωγα υδροξυτυροσόλης. Τα αποτελέσματα, κατέληξε ο Δρ Φώτσης, υποδηλώνουν την παρουσία αγνώστων ακόμη δραστικών ενώσεων στα EVOOs που απουσιάζουν από το απλό ελαιόλαδο, πιθανότατα πολυφαινολικής φύσης.

Τέλος, στην παρουσίασή του ο Δρ Κεραμιδάς επεξήγησε τη σύσταση του ελαιολάδου, αλλά και τις ερευνητικές προσπάθειες που γίνονται, βασιζόμενες στη βιοχημική δράση των φαινολών του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου για την παρασκευή παραγώγων τους στοχεύοντας στην αύξηση της δραστικότητάς τους σε ασθένειες όπως ο καρκίνος: «Ένα παράδειγμα είναι οι τοκοφερόλες οι οποίες είναι ισχυρά λιπόφιλα αντιοξειδωτικά τα οποία προστατεύουν τον οργανισμό από την τοξική δραστικότητα των ενεργών μορφών οξυγόνου οι οποίες μπορούν να επιφέρουν καρκινογένεση. «Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και πιθανόν να οδηγήσουν στο μέλλον στην παρασκευή νέων φαρμάκων τα οποία θα αντικαταστήσουν τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα στην αντικαρκινική θεραπεία και έχουν μεγάλη τοξικότητα, όπως το cis-platin», σημείωσε.

Σύνταξη: Μαρίνα Φραγκεσκίδου