Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου πραγματοποιεί την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2025 στη διάλεξη της αρχαιολογικής περιοδικής έκθεσης ΕΚΑΤΟΜΠΟΛΙΣ: Ο Κόσμος της Αρχαϊκής Κρήτης.

Ομιλήτρια θα είναι η Καθηγήτρια Δρ Katja Sporn, Διευθύντρια του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών.

Η διάλεξη θα δοθεί στα ελληνικά.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η Κρήτη βρέθηκε στο επίκεντρο του αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Οι ανασκαφές του Arthur Evans στην Κνωσό αποκάλυψαν έναν ολόκληρο νέο κόσμο, τον μινωικό, και τροφοδότησαν έναν διεθνή ενθουσιασμό για το νησί. Στο ίδιο διάστημα, Άγγλοι, Ιταλοί, Γάλλοι, Αμερικανοί και Γερμανοί αρχαιολόγοι αναζητούσαν κι εκείνοι μια θέση στο ανασκαφικό τοπίο της Κρήτης, επιχειρώντας να χαρτογραφήσουν τις απαρχές του αιγαιακού πολιτισμού.

Η διάλεξη θα παρουσιάσει τις επίμονες αλλά άκαρπες προσπάθειες του Heinrich Schliemann, του Wilhelm Dörpfeld και του Georg Karo να πραγματοποιήσουν μια μεγάλη ανασκαφή στο νησί.

Πολύ πριν από τον Evans, ο Schliemann είχε επιχειρήσει να αγοράσει γη στην Κνωσό, ο Dörpfeld οργάνωνε αποστολές και σχεδίασε το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, ενώ ο Karo, μαγεμένος από την Κρήτη, έφτασε δύο φορές κοντά στο να ξεκινήσει το έργο του, πριν οι ιστορικές συγκυρίες, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, και αργότερα η δεκαετία του ’30 και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ματαιώσουν οριστικά κάθε σχέδιο εξαιτίας της συμμετοχής Γερμανών μελετητών της αρχαιότητας στις παράνομες ανασκαφές το 1942 στην Κρήτη, τέθηκε μακροπρόθεσμα τέλος στις προσπάθειες αυτές.

Η ιστορία τους είναι μια συναρπαστική αφήγηση επιθυμίας, ελπίδας και ματαίωσης, μέσα σε ένα σκηνικό διεθνούς ανταγωνισμού και επιστημονικού πάθους, που διαμόρφωσε την πορεία της αρχαιολογικής έρευνας στην Κρήτη.

Katja Sporn
(σύντομο βιογραφικό)

Σπούδασε Κλασική Αρχαιολογία, Φιλοσοφία και Αρχαία Ιστορία στη Χαϊδελβέργη, στην Αθήνα και στο Λονδίνο (1989-1998). Έγινε διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης (1998), με θέμα διατριβής τα ιερά και τις λατρείες στην Κρήτη την κλασική και ελληνιστική εποχή. Απασχολήθηκε ως επιστημονική συνεργάτιδα στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών (2000-2002). Διετέλεσε λέκτορας στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Κολωνίας (2002-2007) και ακολούθως επίκουρη καθηγήτρια στο Albert-Ludwigs-Universität Freiburg (2007-2010), όπου ήταν και επιμελήτρια της Αρχαιολογικής Συλλογής. Στο ίδιο πανεπιστήμιο αναγορεύθηκε υφηγήτρια (2009) με εργασία που αφορούσε τα επιτύμβια ανάγλυφα του 5ου και 4ου αι. π.Χ. εκτός Αττικής και την κοινωνική τους διάσταση. Ήταν καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris-Lodron Salzburg (2010-2014) και από το 2014 διευθύνει το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών. Από το 2015 είναι καθηγήτρια honoris causa Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και το 2016 ήταν επισκέπτρια καθηγήτρια σε διάφορα πανεπιστήμια της Αυστραλίας. Από το 2015 οργανώνει στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών τη γερμανο-ελληνική συνάντηση διδακτορικών φοιτητών και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα αρχαίας τοπογραφίας, διδάσκοντας τους μεταδιδακτορικούς φοιτητές.