Στο πλαίσιο της ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών κατά τον Μάιο 2025, το Υπουργείο εξωτερικών, σε συνεργασία με τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στα Ηνωμένα Έθνη και την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, παρουσίασε έκθεση με τίτλο Θάλαττα, η οποία φιλοξενήθηκε στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, από τις 20 έως τις 30 Μαΐου 2025.

Γιάννης Γαΐτης (1923-1984)
Σειρήνες – Οδυσσέας,1980
Λάδι σε μουσαμά, 150,3 x 195,7 εκ.
Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου
αρ. έργου 5794

Η θάλασσα αποτελεί διαχρονική πηγή έμπνευσης, έναν ανοιχτό ορίζοντα όπου το φως, το νερό και ο χρόνος συνδιαλέγονται. Τόσο στους αρχαίους όσο και στους νεότερους χρόνους, η σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα αποτέλεσε σημαντικό πεδίο ενασχόλησης για τις τέχνες και τα γράμματα. Στην Οδύσσεια του Ομήρου, ένα από τα σημαντικότερα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, η θάλασσα γίνεται ο καμβάς πάνω στον οποίο ο ποιητής υφαίνει την περιπέτεια του ανθρώπινου βίου, το ταξίδι της επιστροφής στην πατρίδα, τα οφέλη του ταξιδιού, τις γνώσεις και τις εμπειρίες. Τροφοδοτώντας διαχρονικά τη δημιουργική φαντασία των καλλιτεχνών, η θάλασσα αναπαρίσταται ως φυσικό τοπίο, εννοιολογική προοπτική, ανοιχτός ορίζοντας και άξονας διακίνησης ανθρώπων, προϊόντων και ιδεών.

Θανάσης Στεφόπουλος (1928-2012) Χωρίς τίτλο, 1974 Λάδι σε μουσαμά, 122 x 120 εκ. Δωρεά του καλλιτέχνη Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου αρ. έργου 5506

Η θάλασσα έχει σημαντική σχέση με την εξωτερική πολιτική και την πολιτιστική διπλωματία, καθώς αποτελεί όχι μόνο γεωγραφικό και οικονομικό πόρο, αλλά και πολιτιστικό και στρατηγικό εργαλείο στις διεθνείς σχέσεις. Ενώνει ανθρώπους, λαούς και πολιτισμούς, ευνοεί την επικοινωνία, τη διακίνηση ιδεών, την ανταλλαγή προϊόντων και διαμορφώνει στρατηγικές, οικονομικές και πολιτιστικές πτυχές που επηρεάζουν τις διεθνείς σχέσεις, τις διακρατικές συνεργασίες, την προστασία και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. H ανεξίτηλη σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα είναι ορατή σε κάθε τομέα του πολιτισμού.
Τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση Θάλαττα (Thalatta) αποτυπώνουν την πολυδιάστατη σχέση του ανθρώπου με αυτήν. Από τις γεωμετρικές απεικονίσεις του λιμανιού μέχρι τις αφαιρετικές συνθέσεις του φωτός πάνω στο νερό, από την αρχέγονη αίσθηση της θάλασσας ως μύθου έως τη σύγχρονη ερμηνεία της ως βιωματικής εμπειρίας, κάθε έργο γίνεται ένας υδάτινος καθρέφτης που αντανακλά την προσωπική θέαση του καλλιτέχνη. Η χρωματική παλέτα κυμαίνεται από τη ρεαλιστική απεικόνιση ως την πλήρη αφαίρεση, αποδίδοντας τη θάλασσα άλλοτε ως τόπο και άλλοτε ως αίσθηση.

Κώστας Γραμματόπουλος (1916-2003)
Αιγαίο XI, 1971
Έγχρωμη ξυλογραφία σε χαρτί, 90 x 61,5 εκ.
Δωρεά Υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών
Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου
αρ. έργου 4378

Η καλλιτεχνική αποτύπωση του θαλάσσιου τοπίου αντικατοπτρίζει βεβαίως και τη νευραλγική θέση που κατέχει η ναυσιπλοΐα στο διεθνές εμπόριο και την ευθύνη της διεθνούς κοινότητας για τη διασφάλιση της ελεύθερης λειτουργίας της.

Κώστας Τσόκλης (1930)
Θαλασσινό τοπίο, 1979
Λάδι σε μουσαμά και ξύλο, 80,7 x 103 εκ.
Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου
αρ. έργου 5897

Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα των:
Αγήνορος Αστεριάδη, Γιάννη Γαΐτη, Κώστα Γραμματόπουλου, Θεόδωρου Στάμου, Θανάση Στεφόπουλου, Μαίρης Σχοινά, Παναγιώτη Τέτση, Κώστα Τσόκλη, Αλέκου Φασιανού, Μαρίας Φιλοπούλου, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα.