Τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα ήταν αρχικά συνδεδεμένα με μια μικρή ελίτ που είχε τη δυνατότητα και τη ευχέρεια να σπουδάσει. Σταδιακά, καθώς ο τίτλος του φοιτητή προσέδιδε κοινωνικό και επιστημονικό κύρος και αφού βέβαια το πτυχίο εξασφαλίζει επαγγελματική αποκατάσταση όλο και περισσότεροι νέοι επιλέγουν να σπουδάσουν.

Καθώς το μοναδικό Πανεπιστήμιο της χώρας παρέμενε το Πανεπιστήμιο Αθηνών, στην πρωτεύουσα δημιουργείται η διακριτή κατηγορία των φοιτητών με κέντρο διαμονής τα Εξάρχεια. Ωστόσο, το Πανεπιστήμιο συνέχισε να είναι απρόσιτο στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις.

Αυτό άλλαξε στη δεύτερη δεκαετία του 20^ου αιώνα όταν και κατώτερα κοινωνικά στρώματα έμπαιναν στο Πανεπιστήμιο. Οι αριστερές ιδέες βρήκαν πρόσφορο έδαφος στους χώρους του που μετατράπηκε και σε χώρο ιδεολογικών ζυμώσεων και συγκρούσεων.

Τις επόμενες δεκαετίες, και ενώ το ελληνικό κράτος εκσυγχρονιζόταν, όλο και περισσότερα πανεπιστήμια και σχολές δημιουργούνταν στη χώρα με τους φοιτητές να αποτελούν ένα σταθερά δυναμικό και ανήσυχο τμήμα της κοινωνίας.

Στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας το καθεστώς στοχοποίησε αμέσως το φοιτητικό κίνημα προχωρώντας στη διάλυση των φοιτητικών συλλόγων, επιβάλλοντας έλεγχο και προχωρώντας σε συλλήψεις φοιτητών που θεωρούνταν ύποπτοι λόγω της ιδεολογίας τους, όπως οι Λαμπράκηδες.

Μετά το 1970 οι φοιτητές στην Ελλάδα ήρθαν σε επαφή με τα αντίστοιχα δυναμικά διεθνή φοιτητικά κινήματα διεκδικώντας περισσότερες ελευθερίες. Στο πλαίσιο της «φιλελευθεροποίησης» που επιχείρησε η Χούντα, διεξήχθησαν φοιτητικές εκλογές το Νοέμβριο του 1972 τις οποίες κέρδισαν οι σύλλογοι προσκείμενοι στο δικτατορικό καθεστώς. Τα φαινόμενα διευρυμένης νοθείας οδήγησαν σε  αναβρασμό.

Κατάληψη Νομικής 1973

Όπλο στα χέρια της Χούντας υπήρξε το διάταγμα 1347 με το οποίο είχε η κυβέρνηση τη δυνατότητα να διακόπτει την αναβολή στράτευσης σε φοιτητές που απείχαν από τα μαθήματα τους. Αυτή η απόφαση είχε στόχο να αντιμετωπίσει την αποχή που είχαν αποφασίσει οι φοιτητές μια εβδομάδα νωρίτερα. Η σύγκρουση κορυφώθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 1973 όταν χιλιάδες φοιτητές κατέλαβαν τη Νομική Σχολή προκαλώντας την λαϊκή υποστήριξη που κατέκλισε τους γύρω δρόμους.  Η κατάληψη διήρκεσε ως την επόμενη ημέρα όταν με την κάλυψη των διαδηλωτών αποχώρησαν από το κτίριο.

Στις 20 Μαρτίου του ίδιου έτους οι φοιτητές προχώρησαν σε νέα κατάληψη της Σχολής. Αυτή τη φορά όμως, η Χούντα προχώρησε στη βίαιη διάλυση της  μετά από άδεια των πρυτανικών αρχών.

Πολυτεχνείο 1973

Οι καταλήψεις της Νομικής είχαν πλέον προσδώσει στο φοιτητικό κίνημα πιο ξεκάθαρο πολιτικό χαρακτήρα αφού πλέον εξέφραζε όχι μόνο φοιτητικές αλλά και πολιτικές διεκδικήσεις. Ο Νοέμβριος του 1973 ήταν το επόμενο βήμα…

Πηγές:

https://www.kathimerini.gr/society/1034905/i-katalipsi-tis-nomikis-scholis/
https://popaganda.gr/stories/sintomi-istoria-tou-fititikou-kinimatos-stin-ellada/
https://www.sansimera.gr/articles/217