Το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της ανακήρυξης  του  έτους 2025 ως αφιερωματικό έτος Μίκη Θεοδωράκη, σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και τη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, παρουσιάζουν  την έκθεση «Ο Γαλαξίας μου: Μίκης Θεοδωράκης». Παράλληλα, εκδίδεται και λεύκωμα αφιερωμένο στον συνθέτη, σε  συνεργασία  του Υπουργείου Πολιτισμού με το Μέγαρο Μουσικής και το Σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής», και διοργανώνεται μία έκθεση, η οποία  θα   περιοδεύσει στην Ελλάδα. Ακόμα, ειδική μουσειοσκευή θα αποσταλεί στα σχολεία  για την χρήση  της από μαθητές.

Ο συνθέτης – Η επέτειος

Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε μία από τις πιο οικείες και σημαντικές φυσιογνωμίες στην ελληνική μουσική και δημόσια ζωή. Η καθοριστική μορφή του σημάδεψε την Ελλάδα του 20ού αιώνα και το έργο του επηρέασε την εξέλιξη της ελληνικής μουσικής. Η μουσική του αγαπήθηκε από όλους τους Έλληνες. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν άρχισε να γράφει τα πιο δημοφιλή του έργα, μέχρι και τον θάνατό του το 2021, έντυσε με τις μελωδίες του την ελληνική ποίηση και εξέφρασε τις αξίες για τις οποίες άγρυπνα και ακατάπαυστα αγωνίστηκε. Στις 29 Ιουλίου 2025 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση και η επέτειος αυτή στέκεται ως αφορμή για μια έκθεση που δίνει στο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από μελωδίες-ορόσημα για τη μουσική και την ιστορία του τόπου μας και να δει σπάνια ντοκουμέντα από το Αρχείο του.

Η φυσιογνωμία της έκθεσης

Ο τίτλος της έκθεσης, Ο Γαλαξίας μου, προέρχεται από τα λόγια του ίδιου του συνθέτη, όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τα έργα του: «Θεωρώ το μουσικό μου έργο ως ένα ενιαίο σύνολο. Άλλωστε επιδιώκω τα έργα της ίδια περιόδου (και όχι μόνο) να ενώνονται σε μικρά σύνολα έργων (τραγούδια, συμφωνίες, όπερες) με κοινά μουσικά θέματα, ώστε να ταξιδεύουν στον χρόνο συντροφικά και όλα μαζί να αποτελούν μικρούς μουσικούς γαλαξίες.» Η έκθεση ταξιδεύει τον επισκέπτη στις πολλές και διαφορετικές πλευρές του Θεοδωράκη, όπως αυτές φωτίζονται από τα βιώματα και τα συναισθήματά του. Διαρθρώνεται σε 16 θεματικές που καλύπτουν πτυχές της ζωής και του έργου του, και παρουσιάζονται σε ισάριθμους ειδικά διαμορφωμένους χώρους εντός της έκθεσης. Οι θεματικές ενότητες αναφέρονται ενδεικτικά στο συμφωνικό του έργο, τη μελοποιημένη ποίηση, τη μουσική για το θέατρο και το σινεμά, τις όπερες και τα μπαλέτα του, το λαϊκό τραγούδι, τη μουσική που συνδέεται με τους αγώνες, τα νεανικά του χρόνια, τα χρόνια της εξορίας, την πολιτική και τη συγγραφική του δράση, την διεθνή του απήχηση και την ιδιαίτερη σχέση του με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Έκθεση ντοκουμέντων από το Αρχείο του συνθέτη

Το πλήρες αρχείο του συνθέτη αποτελείται από περισσότερα από 100.000 φύλλα και περιλαμβάνει χειρόγραφες παρτιτούρες, πρωτότυπα κείμενα, προγράμματα, αποκόμματα Τύπου, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό, κάδρα, έντυπα, αφίσες, μετάλλια και άλλο ποικίλο υλικό. Τα χειρόγραφα του αρχείου έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι ελεύθερα διαθέσιμα μέσω του διαδικτύου. Η σημαντική πρωτιά της έκθεσης αυτής είναι ότι για πρώτη φορά εκτίθενται τα πρωτότυπα ντοκουμέντα του Αρχείου Μίκη Θεοδωράκη, με τα οποία οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή, να μάθουν την ιστορία που κρύβεται πίσω από το καθένα και να ανακαλύψουν κρυμμένους ιστορικούς θησαυρούς. Η έκθεση προσφέρεται με ελεύθερη είσοδο, καθώς στόχο έχει να αποτελέσει πηγή γνώσης, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας για όλους.

Ο Μίκης Θεοδωράκης στο Μέγαρο και στη Μουσική Βιβλιοθήκη

O Μίκης Θεοδωράκης και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συμπορεύονται από την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του, το 1991, έως σήμερα. Στις αίθουσες του έχουν φιλοξενηθεί όλα τα είδη της μουσικής του μεγάλου συνθέτη, από τραγούδια και μουσική δωματίου έως συμφωνικά έργα και μπαλέτα, με κορυφαία στιγμή το 2002, όταν παρουσιάστηκε το τελευταίο μεγάλο πρωτότυπο έργο του συνθέτη, η όπερα «Λυσιστράτη», ύστερα από παραγγελία του Μεγάρου, στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας 2001-2004.

Το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τη Βιβλιοθήκη, καθώς είναι το μεγαλύτερο αρχείο σε όγκο αλλά και σε επισκεψιμότητα που διαθέτει η Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη». Το πολύπλευρο περιεχόμενό του, τόσο σε είδος υλικού όσο και σε κατηγορίες περιεχομένου, προσελκύει καθημερινά πλήθος επισκεπτών και μάλιστα όχι μόνο επιστήμονες αλλά και φοιτητές, δημοσιογράφους και το ευρύ κοινό.

Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής, με την έκθεση αυτή, θέλει να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του στον Μίκη Θεοδωράκη για την εμπιστοσύνη που του έδειξε παραχωρώντας το Αρχείο του και να τιμήσει την μνήμη του φωτίζοντας τις πολλές και διαφορετικές πλευρές της μουσικής και πολιτικής του παρακαταθήκης.

ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ

Αλέξανδρος Χαρκιολάκης, μουσικολόγος, διευθυντής Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΕΠΑΝΕΚΘΕΣΗΣ

Βάλια Βράκα, μουσικολόγος, υπεύθυνη Τομέα Ελληνικής Μουσικής της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Στεφανία Μεράκου, μουσικολόγος, τ. διευθύντρια της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής

Βάλια Βράκα, μουσικολόγος, υπεύθυνη Τομέα Ελληνικής Μουσικής της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ

Ερατώ Κουτσουδάκη, αρχιτέκτων-μουσειολόγος

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ
30 Οκτωβρίου – 30 Δεκεμβρίου 2025

ΩΡΑΡΙΟ
Δευτέρα – Παρασκευή 13:00 – 20:00

Σάββατο – Κυριακή 12:00 – 19:00

Τις ημέρες των παραστάσεων στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, η Έκθεση θα παραμένει ανοιχτή έως την έναρξή τους.

Οργανωμένες ξεναγήσεις θα ανακοινωθούν προσεχώς.

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟΣ