Συντετριμμένη η Ορθόδοξη Εκκλησία από την κοίμηση του λαοφιλούς και πρωτεργάτη της φιλάνθρωπου δράσεως, Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου (1929-2025). 

Ανατρέχοντας στα αποφθέγματα Αγάπης και Σοφίας του Αναστάσιου, μπορούμε να ξεχωρίσουμε ως επισφράγισμα της προσωπικότητάς του το ακόλουθο: «Η οριζόντια αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας είναι η συμπλήρωση και η επαλήθευση της κατακόρυφης αγάπης προς τον Θεό». Παράλληλα με τα κηρύγματά του, ο Αναστάσιος αντιστέκονταν απέναντι στη μισαλλοδοξία και συνέχιζε να θεμελιώνει σχολεία σε χώρες της Αφρικής-ένα μοναδικό ιεραποστολικό έργο που τον ξεχώρισε και τον θεμελίωσε στη συνείδηση του κόσμου ως τον “αρχιεπίσκοπο της αγάπης”. Ενδεικτική της προσωπικότητάς του και η φράση του: «Εμείς μαζεύουμε τις πέτρες που μας πετάνε όσοι πολεμούν το έργο μας και κτίζουμε με αυτές εκκλησίες και σχολεία». Μαζί με το έργο του στα πέρατα της οικουμένης. ανεξίτηλα στις μνήμες των ανθρώπων παραμένουν τα διδάγματά του για τη χριστιανική θρησκεία και την πεμπτουσία της, την ειρήνη, την αγάπη προς τον πλησίον και τον διαφορετικό: «Κάθε έγκλημα στο όνομα της θρησκείας είναι έγκλημα κατά της ίδιας της θρησκείας. Κάθε μορφή βίας στο όνομα της θρησκείας βιάζει, με όλες τις έννοιες, την ίδια τη θρησκεία. Κανείς πόλεμος δεν είναι ιερός. Μόνο η ειρήνη είναι ιερή».

Με ψήφισμά της, η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης, εκφράζει την λύπη της για την εκδημία του Αναστασίου:

“Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος κυρός Αναστάσιος υπήρξε μία εμβληματική  προσωπικότητα και ο αναστηλωτής και ανακαινιστής της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της  Αλβανίας, την οποία ανέστησε κυριολεκτικώς εκ των ερειπίων μετά την πτώση του αθεϊστικού  καθεστώτος. Με το θεόπνευστο όραμα και την ακάματη εργασία του, ανοικοδόμησε εκ βάθρων την  εκκλησιαστική ζωή, ανήγειρε εκατοντάδες ναούς, συνέστησε εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά  ιδρύματα και ανέδειξε νέο κλήρο, προσφέροντας αδιάλειπτη θυσιαστική διακονία επί 33 και πλέον έτη.”

Με τη σειρά της, η Πρυτανεία του ΑΠΘ εξέφρασε τα συναισθήματά της για το έργο του Αναστασίου:

“Ο Ορθόδοξος Ιεράρχης, Επίτιμος Διδάκτορας του ΑΠΘ, Ομότιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ και Αντεπιστέλλων Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, εικονοποιούσε ένα φωτεινό παράδειγμα θρησκευτικού ηγέτη, πνευματικού ποιμένα αλλά και πανεπιστημιακού δασκάλου και αγωνιστή που αναγνωρίστηκε διεθνώς και έγινε καθολικά αποδεκτός για την πολύπτυχη προσφορά του στον συνάνθρωπο και το κοινωνικό σύνολο. Ενστερνίστηκε και ανέδειξε το μήνυμα του Χριστιανισμού έχοντας πάντα στο επίκεντρο της δράσης του την έννοια της αγάπης, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής προσφοράς.”

Τέλος, η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αποχαιρέτησε τον Αναστάσιο με ένα συναισθηματικά φορτισμένο σχόλιο:

“Για την πορεία του μακαριστού Αρχιεπισκόπου, τα λόγια είναι πολύ φτωχά. Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος συνδύασε, σε όλη του την πορεία, ως θεολόγος και ιεράρχης, ως ιεροκήρυκας και ως ιεραπόστολος, την εμπνευσμένη ποιμαντορία με την πολυσχιδή φιλανθρωπική μέριμνα. Το τεκμαίρει το κοινωνικό έργο που θεμελίωσε και κληροδοτεί σε όλη την πολύχρονη ιεραποστολική του δράση και, κυρίως, στην Εκκλησία της Αλβανίας, την οποία ανέστησε και ανέδειξε σε θεσμό που συνέβαλε καθοριστικά στην ανόρθωση, υλική και πνευματική, της χώρας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ήταν μια οικουμενική μορφή, που δεν ανήκε μόνο στον Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία, αλλά στην ανθρωπότητα. Μια προσιτή, αλλά στιβαρή φωνή καταλλαγής και αγάπης, ένας άνθρωπος που πρέσβευε την αλληλοκατανόηση, την ειρηνική συμβίωση ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές και πεποιθήσεις, την καταπολέμηση των ανισοτήτων, τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας. 

Στην πολύχρονη γνωριμία μας, είχα την ευκαιρία να θαυμάσω όχι μόνον τη βαθιά θεολογική του παιδεία και την πολύπλευρη καλλιέργειά του, αλλά κυρίως την αφειδώλευτη γενναιοδωρία του, την απλότητα και την ταπεινοφροσύνη του. Να επωφεληθώ από την τεράστια πείρα του και τις συμβουλές του. Κυρίως, όμως, να σταθώ με άφατο σεβασμό μπροστά σε ένα έργο ζωής που θα συνεχίσει να καρποφορεί , τόσο αυτοτελώς, χάρη στους θεσμούς που δημιούργησε, όσο και ως ανέσπερο παράδειγμά του,  προς μίμηση.

Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας εκοιμήθη σε μια στιγμή που η επιβλητική, αλλά και τόσο σεβάσμια και προσιτή, μορφή του και ο μετριοπαθής και παραμυθητικός λόγος του μας ήταν απολύτως αναγκαία. Μας παρηγορεί, ωστόσο, η σκέψη ότι αναλώθηκε, καθ’ όλον τον εγκόσμιο βίο του, στην υπηρεσία των συνανθρώπων του, καταλείποντας μια τεράστια κληρονομιά που θα συνεχίσει να μας εμπνέει και να μας καθοδηγεί.”