Μοτίβα, τεχνοτροπίες και θεματικές χαρακτηρίζουν και επανέρχονται στα έργα των καλλιτεχνών καθορίζοντας τη πορεία τους. Η έκθεση «Πρωτόλεια. Από την πρώιμη γραφή στο ώριμο έργο» στο Μουσείο Μπενάκη/ Πειραιώς 138 αναζητά, μελετά και αναδεικνύει αυτές τις ιδέες, που εμφανίστηκαν νωρίς στα πρώιμα έργα έντεκα Ελλήνων καλλιτεχνών, για να «ριζώσουν» σταδιακά στην ώριμη εικαστική γλώσσα τους.

Πρόκειται για τους Σπύρο Βασιλείου, Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Γιάννη Τσαρούχη, Γιάννη Μόραλη, Α. Τάσσο, Βάσω Κατράκη, Γιάννη Σπυρόπουλο, Αλέκο Κοντόπουλο, Δημήτρη Μυταρά, Γιάννη Γαΐτη και Χρύσα Ρωμανού.

Επιλέχτηκαν έντεκα καλλιτέχνες με σημαντική συμβολή στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης. Οι επιμελητές της έκθεσης προσκάλεσαν δώδεκα ιστορικούς και θεωρητικούς της, με βαθειά γνώση της νεοελληικής και σύγχονης τέχνης για να απαντήσουν, μέσα από τη δική τους οπτική, στο ερώτημα Ποια είναι τα πρώτα δημιουργικά και εκφραστικά στοιχεία που εμφανίστηκαν στο έργο τους και πώς αυτά εισχώρησαν στη μεταγενέστερη αναγνωρισμένη εικαστική γραφή τους;

Έτσι, οι παρακάτω ιστορικοί ανέλαβαν να συμβάλουν στην έκθεση με την έρευνα και τα κείμενα τους:

Η Άννυ Μάλαμα για τον  Σπύρο Βασιλείου

Οι Εβίτα Αράπογλου και Ιωάννα Μωραΐτη για τον Νίκο Χατζηκυριάκο – Γκίκα 

Η Άννα Καφέτση για τον  Γιάννη Τσαρούχη

Ο Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος για τον Γιάννη Μόραλη

Ο Γιάννης Μπόλης για τον Α. Τάσσο

Ο  Σπύρος Μοσχονάς για την  Βάσω Κατράκη

Η Όλγα Δανιηλοπούλου για τον Γιάννη Σπυρόπουλο

Η  Μπία Παπαδοπούλου για τον Αλέκο Κοντόπουλο

Η Αρετή Λεοπούλου για τον  Δημήτρη Μυταρά

Η Έλενα Χαμαλίδη για τον Γιάννη Γαΐτη

Η Πολύνα Κοσμαδάκη για την Χρύσα Ρωμανού 

Τα πρωτόλεια προσφέρουν μια πρόταση μελέτης και αξιολόγησης του έργου συνολικά, που κυρίως επιδιώκει να μας προσφέρει έναν πρωτότυπο, ενδεχομένως εναλλακτικό, τρόπο αναστοχασμού γύρω από ένα, κατά τα άλλα, γνωστό καλλιτεχνικό έργο.

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

Ο πλήρως εικονογραφημένος, δίγλωσσος κατάλογος της έκθεσης, έκδοσης της Τράπεζας της Ελλάδος, περιλαμβάνει το εισαγωγικό κείμενο των συνεπιμελητών της έκθεσης (Χάριτος Κανελλοπούλου, Ειρήνης Οράτη, Κωνσταντίνου Παπαχρίστου), και τις μελέτες των προσκεκλημένων ιστορικών και θεωρητικών της τέχνης για το έργο των καλλιτεχνών της έκθεσης. Πρόθεση των επιμελητριών είναι ο κατάλογος να αποτελέσει όχι απλά ένα συνοδευτικό αναμνηστικό της Έκθεσης, αλλά και μια συμβολή στη βιβλιογραφία που αφορά στους καλλιτέχνες και την νεώτερη ελληνική τέχνη.

Στο πλαίσιο της Έκθεση θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις από τις επιμελήτριες, τον επιμελητή της έκθεσης και έναν ξεχωριστό καλεσμένο από τους δώδεκα ιστορικούς και θεωρητικούς της τέχνης που συμμετείχαν στον κατάλογο.

Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα των ξεναγήσεων διαμορφώνεται ως εξής:

18 Οκτωβρίου στις 13:00 – Χάρις Κανελλοπούλου & Μπία Παπαδοπούλου

25 Οκτωβρίου στις 12:00 – Ειρήνη Οράτη & Σπύρος Μοσχονάς

1 Νοεμβρίου στις 12:00 – Ειρήνη Οράτη

15 Νοεμβρίου στις 12:00 – Κωνσταντίνος Παπαχρίστου

22 Νοεμβρίου στις 12:00 – Κωνσταντίνος Παπαχρίστου

29 Νοεμβρίου στις 13:00 – Χάρις Κανελλοπούλου

13 Δεκεμβρίου στις 13:00 – Χάρις Κανελλοπούλου

20 Δεκεμβρίου στις 12:00 – Κωνσταντίνος Παπαχρίστου

27 Δεκεμβρίου στις 12:00 – Ειρήνη Οράτη

10 Ιανουαρίου στις 12:00 – Χάρις Κανελλοπούλου