Με ένα ανοιχτό κάλεσμα προς την κοινωνία, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ) εγκαινίασε μια νέα εποχή στον στρατηγικό σχεδιασμό του, φιλοξενώντας την Τετάρτη 28 Μαΐου 2025 μια ολοήμερη, ανοιχτή διαδικασία συμμετοχικών εργαστηρίων, με σκοπό τη συνδιαμόρφωση του νέου Επιχειρησιακού Σχεδίου του Μουσείου για τα επόμενα χρόνια.

Ημέρα Διαλόγου στο ΑΜΘ

Η εκδήλωση συγκέντρωσε δεκάδες φορείς, επαγγελματίες του πολιτισμού, εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και ενεργούς πολίτες, οι οποίοι προσκλήθηκαν να καταθέσουν τις εμπειρίες, τις ανάγκες και τις προτάσεις τους. Σε ένα περιβάλλον αμοιβαιότητας, διαλόγου και συνδημιουργίας, οι συμμετέχοντες ανέδειξαν με ενθουσιασμό τον ρόλο του μουσείου ως κοινοτικό θεσμό, θεματοφύλακα της πολιτιστικής μνήμης και φορέα σύγχρονων κοινωνικών αξιών.

Η Μεθοδολογία MUSEUM (21) της εταιρείας πολιτιστικής παραγωγής και διαχείρισης MENTOR

Η μεθοδολογία MUSEUM (21) σχεδιάστηκε από την εταιρεία πολιτιστικής παραγωγής και διαχείρισης MENTOR, ως ένα πρότυπο πλαίσιο συμμετοχικού στρατηγικού σχεδιασμού για μουσεία. Βασίζεται στους θεματικούς άξονες της Ατζέντας 21 για τον Πολιτισμό και εστιάζει στην ενίσχυση της πολιτιστικής συμμετοχής, της δημοκρατικής διακυβέρνησης, της περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας, καθώς και της πολιτιστικής παιδείας και των δικαιωμάτων. Η MENTOR ανέλαβε τον συντονισμό των συμμετοχικών εργαστηρίων ως μέρος της συνολικής διαδικασίας εφαρμογής της μεθοδολογίας στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Για πρώτη φορά, η MUSEUM (21) εφαρμόζεται σε ελληνικό μουσείο, προσφέροντας ένα καινοτόμο πλαίσιο με επίκεντρο τον άνθρωπο, την κοινωνία και το κοινό αγαθό του πολιτισμού.

Προς ένα Μουσείο – Πρότυπο Πολιτισμικής Διακυβέρνησης

Τα συμπεράσματα των εργαστηρίων θα αποτελέσουν τον κορμό του νέου Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΑΜΘ, το οποίο φιλοδοξεί να αναδείξει το Μουσείο σε πρότυπο πολιτισμικής διακυβέρνησης και στρατηγικής ανάπτυξης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ΑΜΘ επιχειρεί να διαμορφώσει έναν νέο τρόπο λειτουργίας, όπου η κοινότητα δεν είναι απλός αποδέκτης, αλλά συμμέτοχος και συν-δημιουργός.

Πολιτιστική Χορηγία ΥΠΠΟ – Μια Συμμαχία Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα

Η εκπόνηση του επιχειρησιακού σχεδίου του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης εκπονείται στο πλαίσιο του θεσμού της Πολιτιστικής χορηγίας του Υπουργείου Πολιτισμού, μέσω σύμβασης πολιτιστικής χορηγίας που έχει υπογραφεί μεταξύ του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και της εταιρείας πολιτιστικής διαχείρισης και παραγωγής MENTOR. 

Επόμενα Βήματα

Η διαδικασία συνεχίζεται με την ανάλυση των δεδομένων και τη διαμόρφωση του τελικού Επιχειρησιακού Σχεδίου, το οποίο θα κατατεθεί προς έγκριση και εφαρμογή. Το ΑΜΘ ευχαριστεί θερμά όλους όσοι συμμετείχαν και συνεισέφεραν με τις ιδέες και την εμπειρία τους. Η συλλογική αυτή διαδικασία αποτελεί τη βάση για έναν νέο τρόπο σκέψης, όπου τα μουσεία λειτουργούν ως πυρήνες κοινωνικής συνοχής, δημιουργίας και δημόσιας πολιτικής.

Δήλωση της Γενικής Διευθύντριας του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Δρ Αναστασίας Γκαδόλου: «Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ανοίγει τις πόρτες του σε νέες διαδικασίες σκέψης και συνδιαμόρφωσης. Η συμμετοχική διαμόρφωση του Επιχειρησιακού μας Σχεδίου αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα προς ένα μουσείο πιο ανοιχτό, συμπεριληπτικό και στρατηγικά ευθυγραμμισμένο με τις ανάγκες της κοινωνίας. Θέλουμε το μουσείο να είναι τόπος συνάντησης, ανταλλαγής και πολιτιστικής συνομιλίας – ένα ζωντανό κύτταρο της πόλης και της εποχής μας. Η πρωτοβουλία αυτή εναρμονίζεται απόλυτα με την εθνική στρατηγική του Υπουργείου Πολιτισμού για εξωστρέφεια, κοινωνική βιωσιμότητα και ενίσχυση του δημόσιου πολιτισμικού ρόλου των μουσείων».

Δήλωση του Ιδρυτή και Διευθύνοντα Συμβούλου της εταιρείας πολιτιστικής παραγωγής και διαχείρισης MENTOR, Πάνου Γκιόκα: «Η μεθοδολογία MUSEUM (21) γεννήθηκε από την ανάγκη να επανανοηματοδοτήσουμε τον ρόλο των μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία. Στο ΑΜΘ βρήκαμε έναν θεσμό έτοιμο να τολμήσει, να ακούσει και να δημιουργήσει συλλογικά. Τα συμμετοχικά εργαστήρια δεν συνιστούν μια απλή συμβουλευτική πρακτική – είναι η αρχιτεκτονική μιας νέας πολιτισμικής διακυβέρνησης, που σηματοδοτεί μια ουσιαστική μετατόπιση: από τον μονολογικό σχεδιασμό “για” την κοινωνία, στη συλλογική συν-διαμόρφωση “με” την κοινωνία. Η εμπειρία αυτής της ημέρας υπήρξε για εμάς μια μια σπάνια συγκυρία πολιτισμικής έντασης και ουσιαστικής συνύπαρξης· μια εμπειρία όπου ο χρόνος του θεσμού διασταυρώθηκε με τον χρόνο της κοινότητας, γεννώντας ένα πεδίο αυθεντικής ανταλλαγής νοημάτων και συλλογικής ευθύνης, ένα παράδειγμα του πώς το μουσείο μπορεί να λειτουργήσει ως πεδίο φροντίδας, εμπιστοσύνης και συνυπευθυνότητας απέναντι στο κοινό μας μέλλον».