Το Σεπτέμβριο του 1922, περίπου 1.200.000 πρόσφυγες κατέφτασαν σε τραγική κατάσταση στην Ελλάδα. Έχοντας εγκαταλείψει τα σπίτια τους μετέφεραν τα ελάχιστα από τα κινητά υπάρχοντα τους. Για την άμεση στέγασή τους χρησιμοποιήθηκαν σκηνές και ξύλινα παραπήγματα καθώς και κάθε διαθέσιμος χώρος, όπως στρατόπεδα, αποθήκες, δημόσια κτίρια, θέατρα.

Η αποκατάσταση των προσφυγών ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα που ανέλαβε η ανεξάρτητη Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφυγών και το ελληνικό κράτος. Χιλιάδες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν σε αγροτικές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Χιλιάδες όμως ήταν και οι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στις παρυφές της Αθήνας και του Πειραιά  σε συνοικισμούς και παραγκουπόλεις χωρίς τις στοιχειώδεις υποδομές.

Ακόμα και σήμερα, έναν αιώνα μετά, η ιστορία αυτών των συνοικιών παραμένει ζωντανή στις μνήμες, στις ονομασίες των οδών, στην αρχιτεκτονική των παλιών σπιτιών, στις διηγήσεις, στα οικογενειακά κειμήλια.

Γραμματόσημο, φωτογραφία Νίκαιας / Stamp, photo Nikaia

Τιμώντας το παρελθόν τους, οι αστικοί συνοικισμοί, Βύρωνας, Καισαριανή, Νίκαιας (Κοκκινιά) –  Άγ. Ιωάννη Ρέντη και Νέα Ιωνία πρότειναν στα  ΕΛΤΑ την έκδοση σειράς γραμματοσήμων με τίτλο «Πρώτοι Αστικοί Προσφυγικοί Συνοικισμοί». Μέρα έκδοσης της σειρά των τεσσάρων γραμματοσήμων ορίστηκε η 15^η Σεπτεμβρίου 2022.

Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού, Δήμος Νίκαις – Αγ. Ιωάννη Ρέντη / Museum of Refugee Hellenism, Municipality of Nikaia – Ag. Ioanni Rentis

Αντίστοιχα, σε μια πρωτοβουλία που τιμά τον χαρακτήρα της γειτονιάς προχώρησε ο Δήμος Νίκαιας – Αγ. Ιωάννου Ρέντη προχωρώντας στην αναβάθμιση των εσωτερικών κοινόχρηστων χώρων που έχουν το χαρακτήρα εσωτερικής αυλής 23 προσφυγικών οικιών στο ιστορικό κέντρο της συνοικίας. Η κίνηση αυτή έρχεται σε συνέχεια της ίδρυσης του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού του Δήμου.