Οι «ρίζες του χριστουγεννιάτικου δέντρου» πάνε πολύ πίσω στην ανθρώπινη ιστορία. Η δεντρολατρεία είναι συνδεδεμένη με τις θρησκείες σε όλο τον κόσμο ήδη από τα προϊστορικά χρόνια. Η άμεση εξάρτησή τους από τη φύση και την αναγέννηση της βλάστησης, τους έκανε να αναζητήσουν το θείο στη γη και το περιβάλλον τους.

Στον ελληνικό χώρο στην Κρήτη της Μινωικής εποχής η ελιά ήταν δέντρο συνδεδεμένο με τη λατρεία της Μεγάλης Μητέρας, ενώ η σημασία της και η αειφορία της, έκανε την ελιά ιερό δέντρο και για τους Μυκηναίους μαζί βέβαια και με άλλα δέντρα όπως ο πλάτανος. Οι Θεοί του Ολύμπου είχαν επίσης ιερά δέντρα. Στη Δωδώνη, στο μαντείο του Δία, έστεκε η η ιερή βελανιδιά, που το θρόισμα των φύλλων της έδινε τους χρησμούς. Αντίστοιχα στους Δελφούς υπήρχε η πίστη ότι η δάφνη το ιερό φυτό του Απόλλωνα έδινε τους χρησμούς. 

Αντίστοιχες χρήσεις του δέντρου ως λατρευτικό σύμβολο συναντάμε σε όλες τις αρχαίες θρησκείες αλλά και στην Παλαιά Διαθήκη με το Δέντρο της Γνώσης του καλού και του Κακού και το Δέντρο της Ζωής.

Ωστόσο, οι Ρωμαίοι ήταν αυτοί που έκαναν το πρώτο βήμα για αυτό που σήμερα είναι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Στα τέλη Δεκεμβρίου, η χειμερινή ισημερία υπήρξε πάντα μια ευκαιρία για γιορτή, μια προσμονή των αγροτικών πληθυσμών για τη βελτίωση του καιρού και την αναγέννηση της φύσης μετά τις κρύες ημέρες του Δεκέμβρη. Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η γιορτή των Σατουρναλίων γινόταν προς τιμήν του θεού Saturnus (αντίστοιχος Κρόνος), ήταν εξαιρετικά δημοφιλής και το έθιμο του εορτασμού περιελάμβανε κάποια στοιχεία που μάλλον ενίσχυσαν τη δημοφιλία της γιορτής:, τυχερά παιχνίδια, οινοποσία, χορό, ακόμα και ατιμωρησία για τους δούλους που χλεύαζαν τους αφέντες τους. Ωστόσο, μέσα στα έθιμα ήταν και η ανταλλαγή μικρών δώρων και η διακόσμηση του σπιτιού με στολισμένα κλαδιά αειθαλών δέντρων. Πολύ κοντά στα Σατουρνάλια, στις 25 Δεκεμβρίου, υπήρχε ακόμα μια μεγάλη γιορτή, πρόκειται για τη γιορτή Dies Natalis Solis Invicti – «γενέθλιος ημέρα του Ανίκητου Ήλιου». Η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος το 335 μ.Χ. τοποθέτησε τον εορτασμό των Χριστουγέννων την ίδια αυτή ημερομηνία, πιθανότατα κατόπιν σχετικής επιθυμίας και του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Έτσι στα Χριστούγεννα έχουν ενσωματωθεί συνήθειες και έθιμα των παγανιστικών γιορτή της ρωμαϊκής περιόδου που επιβίωσαν ακόμα μετά την πτώση της αυτοκρατορίας. 

Οι προτεσταντικές  χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, Γερμανία και χώρες της Βαλτικής, ήταν οι αυτές που εισήγαν το στολισμό του Χριστουγεννιάτικου Δέντρου. Μάλιστα, σύμφωνα με τους θρύλους, ο Μαρτίνος Λούθηρος ο πρώτος που στόλισε το δέντρο με κεριά τα οποία αργότερα αντικαταστάθηκαν από λαμπάκια. Παρόλη την αντίθεση της Καθολικής Εκκλησίας η νέα συνήθεια εξαπλώθηκε και αγαπήθηκε, Ωστόσο, μόλις το 1982 στολίστηκε για πρώτη φορά Χριστουγεννιάτικο Δέντρο στην πλατεία του Βατικανού. 

Στην Ελλάδα η συνήθεια του στολισμού χριστουγεννιάτικων δέντρων είναι σχετικά πρόσφατη. Ως τις αρχές του 20ου αιώνα περιοριζόταν στα όρια του παλατιού και σε ελάχιστα μεγαλοαστικά σπίτια, όπως του πρέσβη Ιωάννη Παπαρηγόπουλου, ο οποίος μάλιστα  ήταν ο πρώτος που έφερε τη συνήθεια αυτή στην Αθήνα τα Χριστούγεννα του 1843.

Κατά τη δεκαετία του 1920, άρχισε να διαδίδεται η συνήθεια του στολισμού των δέντρων σε όλα τα σπίτια. Μάλιστα το ξενικό αυτό έθιμο αγαπήθηκε και διαδόθηκε τόσο, ώστε μια δεκαετία αργότερα, εκατοντάδες έλατα κόβονταν από την Πάρνηθα για να στολιστούν σε σαλόνια της Αθήνας. 

Το 1952 ήρθε και η σειρά του πρώτου Χριστουγεννιάτικου δέντρου σε δημόσιο χώρο της πρωτεύουσας. Ήταν προσφορά της Σουηδικής Ακτοπλοϊκής Εταιρείας  προς την Αθήνα και ο δήμαρχος Κων. Νικολόπουλος, αγνοώντας τις επιφυλάξεις περί εισαγωγής ξενόφερτου εθίμου, τοποθέτησε το φωταγωγημένο δέντρο στην Πλατεία Κοτζιά. 

Πλέον η συνήθεια του στολισμού χριστουγεννιάτικων δέντρων αποτελεί μέρος και της ελληνικής κουλτούρας. Σπίτια, καταστήματα, δημόσιοι χώροι, υπηρεσίες στολίζονται με δέντρα μικρά, μεγάλα, αληθινά ή ψεύτικα, με λιτή ή πλούσια διακόσμηση. Και αν το δέντρο είναι το απαραίτητο σκηνικό του χριστουγεννιάτικου στολισμού, τότε η γυαλιστερή -διακοσμητική μπάλα είναι η αναμφισβήτητη «πρωταγωνίστρια» της γιορτής.