Ένα παλιό λατομείο στο λόφο του Φιλοπάππου ενεργοποιεί ο οργανισμός ΝΕΟΝ για να παρουσιάσει την έκθεση Athens Dies In Dreams At Sunrise του Αλέξανδρου Τζάννη, σε επιμέλεια της Γαλήνης Νώτη.

Η νέα ανάθεση στον Αλέξανδρο Τζάννη εντάσσεται στο πρόγραμμα Έργο στην Πόλη 2025, στο πλαίσιο του οποίου ο ΝΕΟΝ αναθέτει σε έναν Έλληνα καλλιτέχνη τη δημιουργία έργου που εκτίθεται σε δημόσιο χώρο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σκοπός του προγράμματος είναι η παρουσίαση της σύγχρονης τέχνης σε δημόσιους και ιστορικούς χώρους, συμβάλλοντας στη διάδραση μεταξύ της τέχνης, της κοινωνίας και της πόλης.

Η έκθεση του Αλέξανδρου Τζάννη Athens Dies In Dreams At Sunrise πραγματοποιείται στο παλιό λατομείο, στη νότια πλευρά του λόφου Φιλοπάππου.  Ένα χώρο στην πόλη για περιπάτους, βόλτες, αθλητικές δραστηριότητες αλλά και rave parties τη δεκαετία του 90. 

Στο σημείο αυτό, οι αρχιτέκτονες Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη και Αντώνης Νουκάκης δημιούργησαν μια ανοιχτή κατασκευή – υποδομή για υπαίθρια έκθεση γλυπτικής, στο πλαίσιο του προγράμματος ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων το 2003. Η κατασκευή αυτή, αν και δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ για τον αρχικό της σκοπό, παραμένει αγκιστρωμένη στον βράχο ως σιωπηλό αποτύπωμα της πρόθεσης εκείνης. Πάνω σε αυτήν προσαρτάται το γλυπτό του Αλέξανδρου Τζάννη, επαναφέροντας την αρχική πρόθεση. 

Όπως λέει η επιμελήτρια Γαλήνη Νώτ «Ο χώρος του λατομείου στο λόφο του Φιλοπάππου όπου γίνεται η έκθεση αποτελεί ένα τοπίο φυσικό αλλά και διαμορφωμένο από την ανθρώπινη παρέμβαση. Από τον αρχαιολογικό χώρο -που στο σημείο αυτό δεν παρουσιάζει αρχαιολογικά ευρήματα αλλά χρησιμοποιήθηκε ως λατομείο- στον σχεδιασμό και οραματισμό για δημόσιο χώρο των αρχιτεκτόνων Μπαμπάλου και Νουκάκη, η έκθεση του Αλέξανδρου Τζάννη ‘Athens Dies In Dreams At Sunrise’ ενσωματώνει όλα τα προηγούμενα δεδομένα, αναπτύσσεται μέσα τους και «χτίζει» πάνω σε αυτά ένα επιπλέον επίπεδο».

Κεντρικό ρόλο στο έργο του Αλέξανδρου Τζάννη η έννοια του παράσιτου όπως αυτό εμφανίζεται στην πόλη. Παράσιτο εννοείται οπουδήποτε κατασκευή που παρεμβαίνει στο περιβάλλον και σταδιακά γίνετια αναπόσπαστο μέρος του.

Στην εγκατάσταση Athens Dies In Dreams At Sunrise ο καλλιτέχνης δημιουργεί ένα γλυπτό-παράσιτο που περικυκλώνει τη διάτρητη κατασκευή που έχει μείνει σαν σκελετός, και την κατοικεί. Εισάγει μια αυστηρή γεωμετρία, σχηματίζει ένα άκαμπτο πλαίσιο που λειτουργεί ως όριο και περιχαρακώνει το χώρο.

Στο γλυπτό αποτυπώνονται μέρη από τα κλαδιά του φυτού που βρίσκεται διάσπαρτο στο λόφο, ‘μεταφρασμένα’ σε σίδερο, μέσα από τον σχεδιασμό τρισδιάστατων μοντέλων και από διαδικασίες βιομηχανικής παραγωγής. Το φυτό αυτό, η μηδική, μοιάζει ξερό ενώ δεν είναι, πέφτει σε φθινοπωρινό λήθαργο και όταν επιστρέψουν οι ευνοϊκές συνθήκες αναπτύσσεται πάλι. Υπενθυμίζει τον κύκλο ζωής περνώντας μέσα από τον θάνατο. 

Στη βάση του γλυπτού διακρίνονται βυθισμένες αθλητικές μπλούζες, μια ενδυματολογική αναφορά στη rave κουλτούρα και στα πάρτι της δεκαετίας του ’90. Κάποια έγιναν στο λόφο του Φιλοπάππου. Τα ρούχα, πετρωμένα σ’ ένα πλαίσιο που μοιάζει ρευστό αλλά έχει στερεοποιηθεί, απηχούν αυτή την κουλτούρα.

Ο τίτλος της έκθεσης Athens Dies In Dreams At Sunrise μας φέρνει στο τέλος του πάρτι με το ξημέρωμα, στο τέλος του ονείρου με το ξύπνημα. 

Με το πρόγραμμα Έργο στην Πόλη, σκοπός του ΝΕΟΝ είναι η παρουσίαση της σύγχρονης τέχνης σε δημόσιους και ιστορικούς χώρους, συμβάλλοντας στη διάδραση μεταξύ της τέχνης, της κοινωνίας και της πόλης. Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο ΝΕΟΝ έχει πραγματοποιήσει αναθέσεις στους καλλιτέχνες: Ίριδα Τουλιάτου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (2024), Διονύση Καβαλλιεράτο στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου (2020), Πάνο Κοκκινιά σε εγκαταλειμμένο χώρο γραφείων στην οδό Σοφοκλέους 4 στην Αθήνα (2019), Ανδρέα Λόλη στη Βρετανική Σχολή Αθηνών (2018), Κωστή Βελώνη στην κατοικία του αριθμού 11 της οδού Καπλανών (2017), Ζάφο Ξαγοράρη σε χώρο στάθμευσης πίσω από το ιστορικό θέατρο Αθήναιον (2016), Μαρία Λοϊζίδου στον Αρχαιολογικό Χώρο και το Μουσείο του Κεραμεικού (2015) και Αιμιλία Παπαφιλίππου στην Αρχαία Αγορά Αθηνών (2014). 

Είσοδος Ελεύθερη

Ξεναγήσεις 

Με τον καλλιτέχνη Αλέξανδρο Τζάννη |11 Δεκεμβρίου | 6:30 μ.μ.

Με την επιμελήτρια Γαλήνη Νώτη | 4, 18 Δεκεμβρίου | 6:30 μ.μ.

Δήλωση συμμετοχής https://neon.org.gr/gr/event/guided-tours-neon-city-project-2025-2/ 

Έκθεση Athens Dies In Dreams At Sunrise

Επιμέλεια: Γαλήνη Νώτη

Παλιό Λατομείο, λόφος Φιλοπάππου, Αθήνα

25 Νοεμβρίου – 21 Δεκεμβρίου 2025 

Πληροφορίες neon.org.gr