Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, «Το έργο της επέκτασης, του εκσυγχρονισμού και της λειτουργικής αναβάθμισης του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης εντάσσεται στην πρωτοβουλία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στη Λακωνία, αλλά και στις προτεραιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού. Στόχος είναι η αναγέννηση του παλαιότερου περιφερειακού Μουσείου της νεότερης Ελλάδας, αλλά και η αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου της Σπάρτης.»

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης είναι το πρώτο μουσειακό ίδρυμα εκτός Αθηνών. Το Μουσείο χωροθετείται σε προνομιακή θέση στο κέντρο της πόλης που ορίστηκε το 1834, από τον γεωμέτρη F. Stauffert. Το Μουσείο ιδρύθηκε το 1875 στο νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρού. Το 1876 δέχθηκε την αρχαιολογική συλλογή των 288 αρχαίων αντικειμένων που είχε συγκεντρώσει από το 1872 ο Έφορος Αρχαιοτήτων Παναγιώτης Σταματάκης, ενώ στο πέρασμα των χρόνων, η συλλογή εμπλουτίστηκε. Το κτήριο επεκτάθηκε συμμετρικά ως προς τον κεντρικό άξονά του και απέκτησε τη σημερινή μορφή του σε τρεις φάσεις: Η πρώτη επέκταση πραγματοποιήθηκε το 1905, η δεύτερη το 1936 και η τελευταία το 1960. Στην αρχική του φάση το Μουσείο αποτελούνταν από δύο αίθουσες εκατέρωθεν της κεντρικής εισόδου. Σήμερα διαθέτει επτά αίθουσες. Στο εξωτερικό του Μουσείου, ο κήπος δίνει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα με το κεντρικό σιντριβάνι και περισσότερα ψηλά δέντρα και μετατρέπεται σε υπαίθρια γλυπτοθήκη με σημαντικό αριθμό και ποικιλία γλυπτών. Το κτήριο και ο κήπος που το περιβάλλει έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία.

Το Μουσείο μετά την επέκτασή του θα έχει μικτό  εμβαδόν είναι 1.090 τ.μ. Από αυτά  τα 360 τ.μ. είναι η επιφάνεια που καλύπτει το υφιστάμενο κτήριο και 730 τ.μ. καλύπτει η επέκτασή του. Τη μουσειολογική μελέτη εκπόνησε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας και την αρχιτεκτονική πρόταση το γραφείο του Renzo Pianο. Στόχος των προβλεπόμενων επεμβάσεων είναι αφενός η ανάδειξη του αρχικού μνημειακού χαρακτήρα του κτηρίου αφετέρου η εξασφάλιση της πρόσβασης και της ασφάλειας των επισκεπτών, του προσωπικού και των πολιτιστικών αγαθών που στεγάζει. Οι εργασίες που προβλέπονται αποσκοπούν στην αποκατάσταση του κτηριακού κελύφους και των εσωτερικών φθορών με σκοπό τη λειτουργική αναβάθμιση των εκθεσιακών και των υποστηρικτικών χώρων του Μουσείου.