Την Κυριακή 29 Οκτωβρίου επισκεφτήκαμε το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης όπου μέχρι τις 31 Οκτωβρίου θα φιλοξενείται η έκθεση με πρωτότυπες αφίσες από τις ταινίες του μεγάλου Ιταλού σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλι. Στον πρώτο και το δεύτερο όροφο του φιλόξενου Ιδρύματος, οι λάτρεις της υψηλής αισθητικής και κατ’ επέκταση του έργου του Φράνκο Τζεφιρέλι, έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο πολύπτυχο κινηματογραφικό έργο του Ιταλού σκηνοθέτη. Αφενός, θαυμάζει κανείς αφίσες από τις αθάνατες επιτυχίες του, όπως τον “Ιησού από τη Ναζαρέτ” (1977), το φιλμ “Ρωμαίος και Ιουλιέτα” (1968, όπου εκτός του ότι αποτελεί την πρώτη φορά που ο Ιταλός μαέστρος του σινεμά βρέθηκε υποψήφιος για Όσκαρ, προχώρησε στην ριζοσπαστική κίνηση να διατηρήσει την αυθεντική ηλικία των ηρώων του Σαίξπηρ, επιλέγοντας για πρωταγωνιστές τους έφηβους τότε Leonard Whiting και Olivia Hussey), τον οπερατικό του “Οθέλλο” (1986) και φυσικά το γράμμα αγάπης του προς τη Μαρία Κάλλας, “Callas Forever” (2002).

Franco Zeffirelli’s Romeo and Juliet (1968)

Στα πλαίσια αυτής της έκθεσης, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών οργάνωσε την Κυριακή 29 Οκτωβρίου στον ίδιο χώρο μια προβολή της τελευταίας κινηματογραφικής ταινίας του Φράνκο Τζεφιρέλι, Κάλλας για Πάντα (Callas Forever). Οι προσκεκλημένοι κατέφτασαν ήδη από τις εφτά η ώρα το απόγευμα, όπου στο φουαγιέ της κινηματογραφικής αίθουσας του Ιδρύματος απόλαυσαν παραδοσιακά ιταλικά εδέσματα (κρασί, τοματίνια, και τυρί).

Franco Zeffirelli’s Jesus of Nazareth (1977)

Η ταινία, παραγωγής 2002, αποτελεί μια φανταστική ιστορία σύμφωνα με την οποία ένας παλιός μάνατζερ της Μαρίας Κάλλας, ο Λάρι Κέλι (στον ρόλο ο Τζέρεμι Άιρονς) επισκέπτεται στο Παρίσι τη μεγάλη ντίβα προκειμένου να της προτείνει μια μεγάλη επιστροφή. Μόνο που αντί για κάποια θεατρική παραγωγή, ο Λάρι Κέλι θέλει να διασώσει στον κινηματογράφο την ερμηνεία της Κάλλας ως Κάρμεν. Πρόκειται για μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη μεγάλη σοπράνο να υποδυθεί ένα ρόλο που δεν έπαιξε ποτέ στη σκηνή παρά μονάχα ηχογράφησε. Παρόλα αυτά, παλεύει με τους προσωπικούς της δαίμονες και την καλλιτεχνική της ακεραιότητα, μιας και ο Λάρι Κέλι προτείνει οι σκηνές της Μαρίας Κάλλας να ντουμπλαριστούν με τις ήδη υπάρχουσες-προ εικοσαετίας-ηχογραφήσεις της Κάρμεν του Μπιζέ.

Ο Φράνκο Τζεφιρέλι, που συνεργάστηκε με τη Μαρία Κάλλας τόσο στη Σκάλα του Μιλάνο αλλά και με ανεβάσματα όπερας στην Αμερική και την Αγγλία, αποτελεί ίσως τον ιδανικότερο σεναριογράφο για να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη μέρος των εμπειριών που βίωσε με τη σημαντική ντίβα. Γι’ αυτό και, παρά τη μεγαλειώδη ερμηνεία της Φαννύ Αρντάν ως Κάλλας, ο θεατής θα μάθει πολλά για τις συναισθηματικές διακυμάνσεις της μεγάλης ντίβας μέσω του ρόλου του Τζέρεμι Άιρονς. Στην αυτοβιογραφία του (“Τζεφιρέλι, Η αυτοβιογραφία του Φράνκο Τζεφιρέλι“, εκδόσεις Αστάρτη, 1988), ο Ιταλός δημιουργός σημειώνει σχετικά με το συναισθηματικό αποτύπωμα που άφησε στον ψυχισμό της η σχέση της με τον Αριστοτέλη Ωνάση, κάτι που ανιχνεύεται και στις πιο αγωνιώδεις σεκάνς του φιλμ: “Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αγαπούσε τον Ωνάση και αν την είχε παντρευτεί, η ιστορία θα τελείωνε σαν παραμύθι. […] Ήταν ερωτευμένος με τη δύναμη, το κύρος, τη φήμη που του εξασφάλιζε η Μαρία, περισσότερο απ’ όσο ήταν ερωτευμένος μ’ εκείνη την ίδια”.

Franco Zeffirelli’s Callas Forever (2002)

Πάνω απ’ όλα, η ταινία Κάλλας για Πάντα αποτελεί έναν ύμνο του μεγάλου μαέστρου στην τέχνη των ονείρων, δηλαδή την τέχνη του κινηματογράφου. Εκείνο που ο ίδιος δεν κατόρθωσε να πραγματοποιήσει ποτέ-μια ταινία με την Κάλλας ως Τραβιάτα στα χρόνια της Αμερικής- πραγματώνεται μέσω του φανταστικού ήρωα του σεναρίου. Εκτός από τα κοστούμια του οίκου της Chanel, ο θεατής θαυμάζει οπωσδήποτε τις σκηνές κινηματογραφημένης όπερας-σκηνές που υπενθυμίζουν το υπόβαθρο του Τζεφιρέλι στη σκηνοθεσία όπερας.